Կասպիի մունիցիպալիտետի Ախալքալաք գյուղը վերանվանվել է իր պատմական անվամբ։ Այժմ այն կոչվում է Մեփիսքալաքի։
«Կասպիի մունիցիպալիտետի Ախալքալաք գյուղը վերանվանվել է Մեփիսքալաքի»,- ասվում է Վրաստանի կառավարության 2024 թվականի օգոստոսի 7-ի որոշման մեջ։
Մեփիսքալաքին վրացերենից թարգմանաբար նշանակում է «արքայական քաղաք»: Նրա պատմության մասին գրառումներ են պահպանվել տեղի միջնադարյան Մարիամ Աստվածածնի տաճարի պատերին։ Ըստ արձանագրությունների՝ Քարթլի թագավոր և թագուհի Ռոստոմ Բագրատիոնին և Մարիամ Դադիանին հիմնել են Մեփիսքալաքին՝ քաղաք Թեձմի գետի ափին, Պարսկաստանի շահ Աբբաս I-ի օրոք, այսինքն՝ 17-րդ դարի վերջերին։ Քաղաքի պարիսպն ու այդ ժամանակաշրջանում կառուցված եկեղեցիները պահպանվում են մինչ օրս։ Դրանք վերականգնվել են մի քանի տարի առաջ։
Պատմական աղբյուրներում առաջին հիշատակումները վերաբերում են 1609 թվականին և կապված են Ղրիմի թաթարների արշավանքի հետ։ Այն ժամանակ բնակավայրը քաղաքի կարգավիճակ չուներ, այն կոչվում էր Ախալքալաք։
Ըստ երևույթին, Ախալքալաքի տարածքում առաջին բնակավայրերը հայտնվել են հազար տարի առաջ: 1908 թվականին այստեղ հայտնաբերվել է խոշոր հնագիտական գտածո՝ մ.թ.ա. 2-րդ հազարամյակի վերջին քառորդի բրոնզե իրերի գանձարան: Հայտնագործությունը հնարավորություն է տվել հետևել արևելյան վրացական և կոլխական մշակույթների փոխազդեցությանը:
Արդեն 19-րդ դարի սկզբին Մեփիսքալաքի անունը այլևս չէր գործածվում։ Վրաստանի խորհրդայնացումից հետո բնակավայրը կոչվել է Ծիթելքալաքի՝ «կարմիր քաղաք»։ Բնակավայրն այս անունը երկար չի կրել՝ 1946 թվականին գյուղին վերադարձվել է Ախալքալաք անունը։
