Քաղաքական վերլուծաբան Գելա Վասաձեն գտնում է, որ Ջավախքի կարևոր խնդիրներից մեկը՝ շրջանի քաղաքական չինտեգրվածությունն է: Մանրամասն այս հարցի շուրջ զրուցել ենք քաղաքագետ՝Գելա Վասաձեի հետ:
– Ինչու՞ Վրաստանի քաղաքական կուսակցությունները շատ պասիվ են Ջավախքում:
Հարցը նրանում չէ, թե ո՞վ է մեղավոր, հարցը նրանում է, թե ի՞նչ անել: Երկու հարց կա, որոնց կարելի է պատասխանել: Կարելի է պատասխանել, թե ո՞վ է մեղավոր, և կարելի է պատասխանել, թե ի՞նչ անել: Եկեք չպատասխանենք, թե ո՞վ է մեղավոր: Կպատասխանենք ի՞նչ անել հարցին: Միշտ երկու կողմն էլ մեղավոր է: Դուք ասում եք նախաձեռնություն չկա: Ոչ մի դեպքում չի կարելի Ջավախքը համարել մոնոլիտ: Բոլորն էլ տարբեր են լինում, վրացիներն էլ են տարբեր: Մեկը լիբերալ է, մյուսը կողմ է Եվրոմիությանը, որոշները կոնսերվատոր են և այլն: Հետևաբար ամեն մեկն իր համար ընտրելու է տարածաշրջանային առաջնորդ, և նա պետք է ընտրի այն կուսակցությունը, որը իրեն առավելագույնն է համապատասխանում: Պետք է կապեր հաստատեն կուսակցության առաջնորդների հետ: Ես Ձեզ անկեղծ կասեմ, ոչ մի ոչ կառավարական կազմակերպություն, կամ ոչ մի կուսակցություն դեմ չի լինի, որ այստեղ ունենա իր մարդը, իր առաջնորդը: Ընդհակառակը, նրանք կողմ են: Մեկ այլ բան է, որ ոչ բոլոր կուսակցություններն ունեն աշխատավարձ վճարելու ֆինանսական կարողություն, խոշոր գրասենյակներ վարձակալելու հնարավորություն և այլն: Բայց պետք է ունենալ շփում, կապեր, որպես առաջնորդ առաջ քաշել երիտասարդներին: Անհրաժեշտ է ստեղծել սոցիալական ճկունություն:
– Քաղաքական կուսակցությունները Ջավախքում ակտիվանում են միայն նախընտրական շրջանում և այն էլ միայն մի, երկու կուսակցություն…
Ես հասկանում եմ, որ նրանք չեն բացել, իսկ ի՞նչ է կատարվում տեղական մակարդակով, ի՞նչ են անում տեղական քաղաքական գործիչները: Ամբողջ էությունը դրանում է: Անհրաժեշտ է ստեղծել սեփական քաղաքական վերնախավ: Մի բան է, երբ չկա գրասենյակ, մեկ այլ բան է քաղաքական ներգրավվածություն: Այն անհրաժեշտ է կոտրել, նախաձեռնությունը պետք է լինի այստեղից, եթե չկա այնտեղից, ուրեմն անհրաժեշտ է, որ լինի այստեղից:
– Ինչքանո՞վ է խանգարում Ջավախքի քաղաքական ինտեգրմանը վրաց լեզվի չիմացությունը:
Լեզվական արգելքի մասին: Հասկանում եք, գործը ինչումն է, երբ լինի վրացերեն լեզվի անհրաժեշտությունը և զգան դրա կարիքը, կսկսեն սովորել: Իհարկե, լեզվական արգելք կա: Բայց դա գործընթաց է, որը մեկ օրում չի լուծվում: Ես գիտեմ, որ կամավորների ծրագիրը այդքան էլ հաջող չէ, բայց լավ է, որ այն կա: Ես գիտեմ, որ կա նաև 4+1 ծրագիրը և, որ հնարավոր է, որ դա էլ ունի իր թերությունները, բայց լավ է, որ կա: Անհրաժեշտ է պահանջել: Ինչո՞ւ է անհրաժեշտ քաղաքականությունում ունենալ քո մարդը: Ո՞վ է առաջ քաշելու քաղաքական պահանջները, ո՞վ է հոգալու շրջանի կարիքները, միայն նրանք, ովքեր գիտեն վրաց լեզուն: 20 տարիների ընթացքում մենք լսում ենք նույն բանը, որ Ջավախքը եփվում է իր կաթսայում: Ինչ-որ մեկը, ինչ որ բան լսել է այդ մասին: Դա անջատողականությու՞ն է: Ոչ, դա անջատողականություն չէ: Բայց մենք չենք տեսնում առաջնորդների, ովքեր ելույթ ունենան ազգային հեռուստատեսությամբ:
– Ջավախքը նաև կենտրոնական ԶԼՄ–ների ուշադրությունից է դուրս, նրանք գրում են միայն այն ժամանակ, երբ կա սենսացիա և հաճախ գրում են ոչ ճշմարտացի…
Իսկ գիտեք ինչո՞ւ: Պատկերացրեք, որ Ձեր ԶԼՄ-ն համագործակցում է Նովոստի Գռուզիայի, կամ newpost-ի, կամ ուրիշ գործակալության հետ: Արդեն այդ դեպքում մենք ունենում ենք մշտական տեղեկատվական ալիք: Մեզ անհրաժեշտ են տեսանյութեր, նյութեր Ձեզանից ոչ միայն քաղաքականության մասին, և ամենայն հավանականությամբ ոչ քաղաքականության մասին, այլ թե ի՞նչ է տեղի ունենում: Գուցե ինչ-որ գործարար բացել է ֆերմա, կամ ինչ-որ մի տաղանդավոր մարդ ինչ-որ բան է ստեղծել: Բայց նորից եմ կրկնում, որ սկզբի համար պետք է լինի միացյալ տեղեկատվական դաշտ և այն պետք է առաջ քաշի նոր քաղաքական առաջնորդների: Նրանց մասին կգրեն վրացական ԶԼՄ-ները և ինչ-որ մեկն այն կթարգմանի: Ուրիշ կերպ չի ստացվի:
Շուշան Շիրինյան