Ուսումնական տարվա ավարտին սկսվում են դպրոցական էքսկուրսիաները։ Երկրում տիրող կորոնավիրուսային իրավիճակի պատճառով դպրոցական էքսկուրսիաների պայմանները խստացվել էին, ի՞նչ փոփոխություններ են տեղի ունեցել այս տարի և ի՞նչ պետք է իմանաք էքսկուրսիաների համար։
Վերջին երկու տարիների ընթացքում, հաշվի առնելով երկրում տիրող համավարակային իրավիճակը, նախարարությունը խորհուրդ է տվել դպրոցական էքսկուրսիաներն իրականացնել 150 կմ շառավղով։ Այս որոշումը ծառայեց համաճարակաբանական իրավիճակի բարելավմանը։ Հաշվի առնելով ներկայիս կայուն համաճարակաբանական իրավիճակը՝ այս սահմանափակման անհրաժեշտությունն այլևս չկա:
Ի՞նչ պետք է ունենա վարորդը
Համաձայն «Ճանապարհային երթևեկության մասին» Վրաստանի օրենքի՝ դպրոցական էքսկուրսիայի վարորդը պարտավոր է իր հետ ունենալ, իսկ պարեկային ոստիկանի պահանջի դեպքում ներկայացնել.
առնվազն 5 տարի պետք է անցած լինի այն պահից, երբ տրանսպորտային միջոցի վարորդը ստացել է համապատասխան կատեգորիայի և/կամ ենթակատեգորիայի մեքենա վարելու իրավունք,
էքսկուրսիայի ընթացքում մեքենայում ուղևորների թիվը չպետք է գերազանցի մեքենայի արտադրողի կողմից նշված նստատեղերի քանակը,
բոլոր ուղևորները տրանսպորտային միջոցը վարելիս պետք է ամրագոտիներ կապեն էքսկուրսիայի ընթացքում,
սահմանափակ կարողություն ունեցող ուղևորին էքսկուրսիայի շրջանակներում տեղափոխելիս անհրաժեշտ է հաշվի առնել նրա կարիքները,
եթե էքսկուրսիայի շրջանակներում անցած մոտավոր հեռավորությունը 500 կմ-ից ավելի է, տրանսպորտային միջոցի վարորդին պետք է ուղեկցի անձ, որը համապատասխանում է սույն օրենքով սահմանված պահանջներին,
էքսկուրսիայի ընթացքում մեքենայում պետք է լինի կրակմարիչ և առաջին օգնության հավաքածու` համապատասխան պարունակությամբ,
տրանսպորտային միջոցի ուղևորների կողմից ամրագոտիների օգտագործման պատասխանատվությունը կրում է էքսկուրսիան վարողը: Էքսկուրսիայի չափահաս ղեկավարը պետք է իր հետ ունենա և Վրաստանի ՆԳՆ լիազորված անձի խնդրանքով նրան ներկայացնի հաստատության տնօրենի էքսկուրսիան պատշաճ կերպով կազմակերպելու մասին իրավական ակտը կամ դրա վավերացված պատճենը:
Ո՞վ է կրում պատասխանատվություն
Վրաստանի Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի 2019 թվականի մայիսի 31-ի թիվ 719 «Հանրակրթական ուսումնական հաստատություններում ուսանողական էքսկուրսիաների անցկացման կանոնները հաստատելու մասին» հրամանի համաձայն՝ էքսկուրսիայի համար պատասխանատու է էքսկուրսիայի կազմակերպիչը/ղեկավարը: Էքսկուրսիայի մեկնարկից առնվազն 10 օր առաջ այդ մասին պետք է տեղեկացվի դպրոցի տնօրենին, նրան տրամադրվի փոխադրման ճշտությունը հաստատող փաստաթուղթ, մեքենան վարելու համապատասխան կատեգորիայի վարորդական իրավունքը հաստատող փաստատղթի պատճենը, էքսկուրսիայի նպատակի, պլանավորված միջոցառումների, մասնակիցների (այդ թվում՝ անչափահասների), պատասխանատու անձանց, էքսկուրսիայի ամսաթվի և վայրի մասին տեղեկատվություն: Դպրոցի տնօրենը ուսումնասիրում է ներկայացված տեղեկատվությունը/փաստաթղթերը, որոշում կայացնում էքսկուրսիան անցկացնելու կամ մերժելու մասին և արձակում անհատական իրավական ակտ:
Ո՞ւր կարել է գնալ և ի՞նչ է մտնում էքսկուրսիայի կազմակերպչի պատասխանատվության մեջ
Ելնելով սովորողների անվտանգությունից` էքսկուրսիայի վայրը պետք է ընտրվի այնպես, որ անչափահասները չմտնեն գետերի և ջրամբարների, սողանքների և այլ խոցելի վայրերի մոտ գտնվող տարածք: Էքսկուրսիայի կազմակերպիչը պարտավոր է սովորողին, նրա ներկայացուցչին և էքսկուրսիային մասնակցող այլ անձանց տրամադրել ամբողջական տեղեկատվություն էքսկուրսիայի անցկացման օրվա, անցկացման վայրի, նախատեսված ակտիվությունների նպատակների, միջոցառումների և մասնակիցներ ու պատասխանատու անձանց մասին: Էքսկուրսիայի կազմակերպիչը պետք է գրավոր համաձայնություն ունենա աշակերտի ծնողներից, որպեսզի սովորողը մասնակցի էքսկուրսիային, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ նրան ուղեկցում է իր ներկայացուցիչը էքսկուրսիայի ժամանակ:
Շրջայցի ղեկավարողը պետք է ունենա ամբողջական տեղեկատվություն մասնակիցների, սովորողների և նրանց ծնողների մասին, այդ թվում՝ տեղեկություն մասնակից սովորողների հատուկ կարիքների մասին:
Սովորողների, ծնողների և ուսուցիչների փոխադրումը էքսկուրսիայի ընթացքում պետք է իրականացվի օրենքով սահմանված պահանջների համաձայն ֆիզիկական կամ իրավաբանական անձի կողմից տեխնիկական զննություն անցած տրանսպորտային միջոցով՝ օրենքով սահմանված կարգով։ Տրանսպորտային միջոցը պետք է վարի համապատասխան փորձ և համապատասխան կատեգորիայի վարորդական իրավունքի վկայական ունեցող վարորդը: Սննդամթերքի տեղափոխումը պետք է իրականացվի սանիտարահիգիենիկ պայմաններին համապատասխան։ Սահամանափակ կարողություններ ունեցող անչափահասների համար տրանսպորտային միջոցը պետք է ապահովված լինի՝ հաշվի առնելով նրանց կարիքները:
Էքսկուրսիային մասնակցող մեծահասակների թվում պետք է լինի գործունակ տարիքի առնվազն մեկ մարդ, ով տիրապետում է առաջին օգնության ցուցաբերմանը:
«Ընդհանուր առմամբ ստացել ենք կարգադրություններ, որ կանոնակարգերը մեղմացել են՝ համեմատած այն կանոնակարգերի, որոնք ներդրվել էին համավարակի ժամանակ։ Բայց կան օրենքով ընդհանուր կանոնակարգեր, որոնք պետք է պահպանվեն, այդ կանոնակարգերը եղել են նաև մինչև կորոնավիրուսը։ Եվ բացի այդ, դա կախված չէ նրանից՝ շաբաթ–կիրակի է էքսկուրսիան կազմակերպվում, թե այլ օրերի, եթե ծնողներն են նրանց տանում էքսկուրսիայի, ապա դա մեզ չի վերաբերում: Եթե սա ուսումնական էքսկուրսիա է, և անմիջական մասնակիցը դպրոցն է, այսինքն՝ դպրոցի օգնությամբ է այս ամենը տեղի ունենում, ներգրավված են ուսուցիչները, տնօրենը, դասղեկը, ապա սահմանափակումները պետք է պահպանվեն, քանի որ սա արդեն կոչվում է դպրոցական էքսկուրսիա, այլ ոչ թե հանգստյան օրերի զբոսանք»,- ասում է Ախալքալաքի կրթական ռեսուրս կենտրոնի ղեկավար Թերեզա Չիվչյանը։
