Բիթքոինը՝ աշխարհում ամենահայտնի, և, ինչպես համարվում է, ամենահուսալի կրիպտոարժույթը, շաբաթ օրը հասել է իր ամենացածր մակարդակին վերջին մեկուկես տարվա ընթացքում և այժմ արժե 20 հազար դոլարից պակաս: Ինչ-որ պահի այն վաճառվում էր 18 993 դոլարով՝ անկում ապրելով արժեքի 59%-ով: Միայն վերջին հինգ օրվա ընթացքում անկումը կազմել է 25%: Այնուամենայնիվ, կրիպտոարժույթների շուկայում բիթքոինի մրցակիցները նույնպես լավագույն օրերը չեն ապրում. եթերը (նույն ինքը՝ եթերիումը) անկում է ապրել 73%-ով:
Կրիպտոարժույթների շուկայի անկմանը նպաստել է այն փաստը, որ Celsius-ը՝ կրիպտոարժույթներով վարկեր տվող առաջատար ընկերություններից մեկը, սառեցրել է ավանդատուների ակտիվները և արգելել է կրիպտոարժույթների փոխանցումը հաշիվների միջև։
Լրացուցիչ հարված էր մի շարք կրիպտոարժույթային ընկերությունների՝ «Coinbase Global Inc»-ի, «Gemini»-ի և «Blockfi»-ի հայտարարությունն այն մասին, որ իրենք ազատում են հազարավոր աշխատակիցներից, քանի որ ներդրողները ակտիվորեն հրաժարվում են ռիսկային ակտիվներից:
Իսկ ներդրողների համար ամենացավալին այն է, որ իրավիճակը չի խոստանում բարելավվել մոտ ապագայում։
Ինչու՞ այսօր և ինչու՞ հենց հիմա
Փորձագետները միշտ գիտեն, թե ինչպես բացատրել իրավիճակը տեղի ունեցած փաստից հետո:
Նրանց կարծիքով՝ խոսքը ոչ միայն կրիպտոարժույթի, այլեւ ընդհանուր առմամբ տիրող համաշխարհային իրավիճակի մասին է։ Մենք ականատես ենք համաշխարհային տնտեսական անկման՝ պայմանավորված համավարակային երկար ամիսների, իսկ այժմ նաև Ուկրաինայում պատերազմի հետևանքով։ Գնաճը բարձրանում է, հաշվարկված դրույքաչափերը բարձրանում են, կենսամակարդակը նվազում է։
Արդյունքում, խոշոր ներդրողներն այլևս այդքան ազատ չեն տնօրինում իրենց միջոցները, դե իսկ շատ սովորական ներդրողներ ընդհանրապես ներդրելու ոչինչ չունեն։ Եվ եթե նույնիսկ ինչ-որ բան լիներ, ով կցանկանար ռիսկի դիմել այնպիսի անկանխատեսելի ակտիվների հետ, ինչպիսին կրիպտոարժույթն է, որը ոչ մի կերպ պաշտպանված չէ և չի կարգավորվում ֆինանսական մարմինների կողմից:
Երկու քիչ հայտնի կրիպտոարժույթները՝ TerraUSD-ը և Terra Luna-ն, որոնք փլուզվեցին մայիսին, նույնպես վստահություն չավելացրին կրիպտոարժույթների շուկայում, և ներդրողները սկսեցին ազատվել իրենց կրիպտոարժույթային ակտիվներից: Դոմինոյի էֆեկտի համաձայն՝ որքան արագ է վաճառվում կրիպտոարժույթը, այնքան այն կորցնում է իր արժեքը։ Սա լիովին ազդեց բիթքոինի վրա, որը, ի տարբերություն ավանդական ակտիվների, ինչպիսիք են անշարժ գույքը կամ կայացած բիզնեսը, չի ապահովվում որևէ նյութական արժեքներով:
Դե իսկ վերջին օրերին իրադարձությունները սկսեցին արագ զարգանալ.
«Binance»-ը՝ կրիպտոարժույթների աշխարհի ամենամեծ բորսան, մի քանի ժամով արգելել է բիթքոինով բոլոր գործարքները։ Պաշտոնապես դա բացատրվում էր նրանով, որ գործարքներից մեկը կանգ է առել, սակայն քչերն են դրան հավատում։
Կրիպտոարժույթով վարկեր տրամադրելու մեջ մասնագիտացած Celsius ընկերությունը նույն կերպ վարվեց, միայն թե պատճառը ոչ թե տեխնիկական դժվարություններն էին, այլ արտառոց շուկայական պայմանները»։
Վերջապես, Coinbase կրիպտո փոխանակումը հայտարարեց իր աշխատակիցների 18%-ին աշխատանքից ազատելու մասին՝ իր ծառայությունների պահանջարկի անկման պատճառով («կրիպտոձմեռներ», ինչպես դա ասում է ընկերությունը):
Այս իրադարձությունների հետևանքով առաջացած խուճապը (և ինչպես կարելի է այլ կերպ անվանել ներդրողների վիճակը, ովքեր հայտնաբերել են, որ նրանք նույնիսկ ժամանակավորապես կորցրել են իրենց ակտիվների նկատմամբ հասանելիությունը) հանգեցրել է կրիպտոարժույթի փոխարժեքի հետագա անկմանը, որն արդեն կարելի է ամբողջությամբ անվանել փլուզում:
Արդյո՞ք կա հույս
Տեսականորեն, այո, բայց դրա համար նրանք, ովքեր դեռ չեն ազատվել կրիպտոարժույթից, կարիք չունեն բաժանվելու դրանից, այլ ներդրողները պետք է սկսեն գնել բիթքոիններ, և այդպես նախկինում արդեն եղել է:
Ավելին, կրիպտոարժույթը գնահատողները ձեզ կասեն, որ հիմա, թերևս աշնան ամենացածր կետում, սա հենց այն է, ինչ ձեզ հարկավոր է բիթքոիններ գնելու համար, այնուհետև նստեք և սպասեք, որ իրավիճակը բարելավվի, և բիթքոինը նորից թափ հավաքի:
Սոցցանցերում բազմաթիվ պատմություններ կան այն մարդկանց արագ հարստացման մասին, ովքեր չեն կորցրել հավատը կրիպտոարժույթի նկատմամբ, իսկ շատ հայտնի մարդկանց բիթքոինների հանդեպ սերը (նույն Իլոն Մասկը մեկ անգամ չէ, որ խոստովանել է դա, և նրա Tesla ընկերությունը ներդրել է մեկուկես միլիարդ դոլարի չափով bitcoins անցյալ տարի) դեպի իրենց է ձգում նոր միջոցներ:
Այնուամենայնիվ, ֆինանսական խորհրդատուների մեծ մասը զգուշացնում է, որ պետք է շատ զգույշ լինել, և միայն ամենահամարձակ ներդրողները կդիմեն նման ռիսկի:
Այնուամենայնիվ, երբ 2021 թվականի հոկտեմբերին հոլիվուդյան աստղ Մեթ Դեյմոնը հանդես եկավ ի պաշտպանություն կրիպտոարժույթների՝ «Բախտը սիրում է խիզախներին» կարգախոսով, այն դիտեցին 28 միլիոն դիտողներ, որոնց թվում, հավանաբար, շատ նման համարձակներ գտնվեցին: Հետաքրքիր է, թե ինչպես են այսօր, երբ կրիպտոարժույթը երեք անգամ էժանացել է, այդ համարձակ մարդիկ գնահատում են ֆինանսական նման խորհուրդները։
Աղբյուրը՝ www.bbc.com/russian
