Ախալքալաքում մայթն ու ճանապարհը գրեթե նույն գործառույթն են կատարում, քանի որ մեքենաները կայանվում են մայթին, իսկ հետիոտները քայլում են փողոցներով։ Մեքենաներից բացի խնդրին ավելանում են կցակառուցումները՝ դժվարացնելով կամ ամբողջությամբ սահմանափակելով մայթերով հետիոտների տեղաշարժը:
Վերջերս Աղմաշենեբելի փողոցում, բազմահարկ շենքի կողքին հայտնվել է կցակառուցում՝ զբաղեցնելով ողջ մայթը։ Սա ստիպում է հետիոտնին շարժվել ճանապարհի երթևեկելի հատվածով, ինչը վտանգավոր է այս փողոցի դեպքում, քանի որ այս հատվածով մեքենաները հաճախ են վարում մեծ արագությամբ, և այնտեղ բազմաթիվ վթարներ են տեղի ունենում։
Ախալքալաքում ընդարձակման հետ կապված խնդրահարույց տարածքը փողոցի թիվ 14 շենքի բակն է՝ Աղմաշենեբելիի վրա: Շենքի բակում կան մասնավոր կից շինություններ, առանց որոնց հեռացնելու հնարավոր չէ տարածքը ասֆալտապատել։ Բնակիչներից ոմանք համաձայնվել են և հանել իրենց կցաշինությունները, ոմանք՝ ոչ: Հատվածը պետք է ասֆալտապատվեր դեռ 2017 թվականին, սակայն հենց կցակառույցների պատճառով էր, որ աշխատանքները դադարեցվեցին։ Ասֆալտի բացակայության պատճառով յուրաքանչյուր անձրեւ վերածվում է «մեկուսացան» սեփական տների բարձրահարկ շենքերի բնակիչների համար։
Եթե Աղմաշենեբելից իջնես՝ Ազատության
փողոց և քաղաքի կենտրոն, այսպիսի «գրավված» մայթերի կարելի է հանդիպել։ Օրինակ՝ Վրաստանի բանկի վերեւում գտնվող մայթը, որի վրա հսկայական սանդուղք է հայտնվել։ Այս փողոցի մյուս սանդուղքների համեմատ այս սանդուղքը շատ առաջ է և մայթին միայն մեկ անձի համար տեղ կա։
Ինչպե՞ս է ընդհանուր առմամբ կարգավորվում Ախալքալաքում մայթերի վրա շինարարության գործընթացը։ Ցանկացած մարդ, ով ցանկանում է ինչ-որ բան կառուցել կամ ուղղակի դնել մայթին, պետք է դիմի քաղաքապետարան և թույլտվություն ստանա։ Մունիցիպալ փողոցների հարևանությամբ մայթերը կարգավորվում են քաղաքապետարանի կողմից, իսկ պետական ճանապարհներին կից մայթերը՝ Ճանապարհային վարչության կողմից: Մայթից օգտվելու համար վճարվում է ամսական վարձավճար։
Ճարտարապետության և տնտեսագիտության բաժինը գործում է համատեղ։ Բնակիչը պետք է դիմի քաղաքապետարանի ճարտարապետության վարչություն, որտեղ իրենց վիճակը կվերանայվի։ Ճարտարապետության վարչության պետ Կարինե Բաթոյանի խոսքով, կան բազմաթիվ չափանիշներ, որոնցով կայացվում է որոշումը, այդ թվում՝ մայթերի լայնությունը, անցանելիությունը։ Անհնար է թվարկել ամենը, քանի որ ամեն բան տարբեր է յուրաքանչյուր դեպքում:
«Ամեն ինչ շատ անհատական է, մենք ենք որոշում, թե ինչքանով է նպատակահարմար այս տարածքը հատկացնել բնակչին, միգուցե նեղ է մայթը և չարժե այնտեղ ապարատ տեղադրել, աստիճանավանդակ կամ պատշգամբ կառուցել: Դա նաև կախված է մայթերի անցանելիությունից, թե որքանով մեծ է անցանելիությունը, կամ մենք նայում ենք, թե արդյոք դա խանգարում է այն, ինչ ցանկանում է մարդ տեղադրել/կառուցել, արդյոք ինչ-որ մեկի պատուհանը փակ է և այլն»,- մեկնաբանում է նա։
Եթե այս փուլում որևէ խոչընդոտող հանգամանք չբացահայտվի, ապա ներգրավված է տնտեսագիտական բաժինը, որը պետք է որոշի, թե արդյոք նպատակահարմար է գտնում վարձակալել մայթի այս հատվածը բնակչին: Եթե նրանք հավանություն տան, ճարտարապետության բաժինը թույլտվություն է տալիս։
Նշենք, որ կան դեպքեր, երբ տնտեսվարող սուբյեկտներին թույլ չեն տվել իրենց օբյեկտին հարող մայթին գովազդային պաստառ տեղադրել՝ «հետիոտնի համար անհարմարություն չստեղծելու համար», սակայն, միևնույն ժամանակ, ամբողջ քաղաքում կան կառույցներ, որոնք գրավել են մայթերը և խանգարում են հետիոտներին:
