Մինչ շատերը, ովքեր «Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» օրենքը խտրական են ճանաչում, միակ ելքը տեսնում են նրանում, որ օրենքը չեղյալ կհայտարարվի 2024 թվականի խորհրդարանական ընտրություններում իշխող կուսակցության «պարտությամբ», չեղարկումը կամ հետաձգումը հնարավոր է նաև արդարադատության մեխանիզմներով։ Jnews-ը փաստաբաններից փորձեց պարզել, թե միջազգային կամ տեղական դատարանները որքանո՞վ կարող են ազդել օրենքի կիրարկման վրա։
Արտասահմանյան դրամաշնորհներով աշխատող շատ կազմակերպություններ և լրատվամիջոցներ մտածում են, թե ինչպես են շարունակելու իրենց գործունեությունը։ Ոմանք մտածում են գրանցվել որպես «օտար շահեր հետապնդնող» կազմակերպություն, ոմանք մտածում են կազմակերպությունը լուծարելու մասին, ոմանք էլ պատրաստվում են չգրանցվել և տուգանք վճարել։ Վերջին դեպքում պետությունն ինքնուրույն է գրանցում այսպես կոչված օտարերկրյա գործակալների ռեգիստրում, այս տարբերակը միայն բարոյապես է հանգստացնում կազմակերպություններին, որոնք իրենց չեն համարում արտաքին ուժի գործիք:
Թեև բոլորը սպասում են ընտրությունների արդյունքներին։ Այնուամենայնիվ, կա նաև օրենքի կամ օրենքի կոնկրետ վիճարկվող հոդվածների կասեցման հնարավորություն դատաքննության ընթացքում։
«Դա իր իրավունքն է, դատարանը պարտավոր չէ: Կողմերը կարող են միջնորդ լինել, կարող են միջնորդ չլինել, բայց Սահմանադրական դատարանը միևնույն է կարող է կասեցնել կոնկրետ հոդվածների կամ օրենքի գործողությունն ամբողջությամբ և մինչև որոշում կայացնելն օրենքը չի գործի: Կամ էլ Սահմանադրական դատարանը կարող է կոնկրետ ժամկետներ սահմանել, եթե դատարանը տեսնի, որ կան ռիսկեր, եթե օրենքը կարող է վնասել կողմերի իրավունքները և այնպիսի վնաս հասցնել, որն անհնար կլինի վերականգնել»,- ասում է փաստաբան Անդրանիկ Մինասյանը։
Կա ևս մեկ ատյան, որը կարող է ազդել օրենքների ուժի մեջ մտնելու վրա՝ դա Եվրոպական դատարանն է։
«Դուք կարող եք դիմել Եվրոպական դատարան՝ առանց դատարանի որոշման, այսինքն՝ Եվրոպական դատարան դիմելը կախված չէ Սահմանադրական դատարանի որոշումից, և պետությունը պարտավոր է ընդունել Եվրադատարանի այդ որոշումը: Սահմանադրական համաձայնագրից հետո Եվրադատարանի որոշումները գերակա դիրք ունեն երկրի օրենքների նկատմամբ: Սա ըստ Եվրոպական կոնվենցիայի միջազգային պայմանագրի է»,- ասում է փաստաբան Անդրանիկ Մինասյանը։
Մինչ օրս Սահմանադրական դատարանի կայքում կա 2 հայց ընդդեմ Վրաստանի խորհրդարանի՝ «Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» օրենքի առնչությամբ, մեկը՝ Վրաստանի նախագահի կողմից, երկրորդը՝ 122 կազմակերպություններից։ Այս օրենքի հիման վրա որևէ հայց դեռևս չի ներկայացվել Եվրոպական դատարան։
