Երկու շաբաթ առաջ Վրաստանում կարտոֆիլի մեծածախ գները հասան տարվա այս եղանակի բոլոր ժամանակների ամենաբարձր մակարդակին՝ 1,70 ₾/կգ (0,60 դոլար): Այդ ժամանակից ի վեր գները կայունացել են այս արժեքի շուրջ, սակայն EastFruit-ը պարզել է, որ շուկայում ակնկալում են գների հետագա աճ:
Սեզոնին վրացական կարտոֆիլի մատակարարումները տեղի են ունենում երկու մեծ փուլերով: Առաջին փուլն սկսվում է հունիսին Քվեմո Քարթլիի շրջանում բերքահավաքով, որից հետո հոկտեմբերին շուկան գրավում է խոշոր արտադրողը՝ Սամցխե-Ջավախքի տարածաշրջանը: Բանն այն է, որ եղանակային անբարենպաստ պայմանների պատճառով այս սեզոնին Սամցխե-Ջավախքում բերքատվությունը շատ ցածր է եղել։ Տեղական սահմանափակ մատակարարումների և ներմուծման բացակայության պատճառով գներն, իհարկե, կտրուկ աճել են:
Հետաքրքիր է, որ 2022 թվականի առաջին 9 ամիսներին Վրաստանը ներմուծել է ընդամենը 1 300 տոննա կարտոֆիլ։ Սա այս ժամանակահատվածի նվազագույն ծավալն է առնվազն վերջին 9 տարվա ընթացքում։ Այս ժամանակահատվածի երկրորդ ամենացածր ծավալը 7 անգամ գերազանցում է 2022 թվականի ներմուծումը։ Հուլիսից սեպտեմբեր ընկած ժամանակահատվածում ներմուծումը, ըստ պաշտոնական տվյալների, զրոյական է եղել։ Հոկտեմբեր ամսվա տվյալները դեռ չեն հրապարակվել, բայց կարելի է ենթադրել, որ կարտոֆիլի ներմուծումը դեռ շատ ցածր է կամ բացակայում է: Վրաստանի EastFruit թիմը չի տեսնում ներկրված կարտոֆիլ, երբ այցելում է տեղական մեծածախ շուկաներ:
Որոշ շահագրգիռ կողմեր շեշտում են, որ Վրաստանի հիմնական կարտոֆիլի մատակարար Թուրքիայում նույնպես կարտոֆիլի վատ բերք եղել: Դա տեղի է ունենում համաշխարհային տնտեսական դժվարությունների ֆոնին։ Հաղորդվում է, որ սեփական շուկայում թանկացումները սահմանափակելու համար Թուրքիայի կառավարությունն արգելել է կարտոֆիլի արտահանումը։ Ինչո՞ւ Վրաստանը կարտոֆիլ չի ներկրում այլ երկրներից: Հարցվածները շեշտում են, որ երկրները, որոնք կարելի է դիտարկել ներմուծման համար, Եգիպտոսն ու Իսրայելն են։ Տրանսպորտի բարձր ծախսերը այս պոտենցիալ մատակարարներին դարձնում են ոչ եկամտաբեր:
Մեկ այլ կարծիք կա, որ տնտեսական կապերի բացակայությունը լուրջ խնդիր է այս սեզոնին կարտոֆիլի ներկրման ցածր մակարդակի դեպքում։ Միգուցե այլ մատակարարներ կա՞ն: Օրինակ, EastFruit նախագծի կողմից մոնիտորինգի ենթարկված այլ երկրներում՝ Բելառուսում, Մոլդովայում, Լեհաստանում, Ռուսաստանում, Տաջիկստանում, Ուզբեկստանում և Ուկրաինայում կարտոֆիլը վաճառվում է շատ ավելի ցածր գներով, քան Վրաստանում։ Բայց դեռ Վրաստանը չի ներկրում։ Խնդիրը կարող է լինել այն, որ տեղական ներկրողները մասնագիտանում են մի քանի երկրներում, սովորաբար Թուրքիայում և Ուկրաինայում, այլ ոչ թե կոնկրետ ապրանք ներմուծում տարբեր երկրներից:
Թուրքիան առայժմ թե՛ տնտեսական, թե՛ արտադրական խնդիրներ ունի, իսկ Ռուսաստանի Դաշնությունը հարձակվել է Ուկրաինայի վրա։ Իսկ Ռուսաստանը, որը տեսականորեն կարող է դառնալ Վրաստանի համար պոտենցիալ մատակարար, գնում է վրացական կարտոֆիլ՝ սեփականը մատակարարելու փոխարեն։
Վրաստանում շուկայի մասնակիցները գների հետագա աճ են ակնկալում առաջիկա շաբաթներին։ Ակնկալվում է, որ պահանջարկը կպահպանվի, իսկ կարտոֆիլի պաշարները կնվազեն: Էժան ներկրումը կարող էր օգնել կայունացնել իրավիճակը, բայց մինչ այժմ մենք դա չենք տեսել։
