Jnews-ին տված հարցազրույցում Վրաստանում Ֆրանսիայի դեսպան Շերազ Ղասրին կիսվում է Ֆրանսիայի և Վրաստանի միջև հարաբերությունների զարգացման իր տեսլականով՝ ընդգծելով բոլոր ոլորտներում համագործակցության կարևորությունը և քաղաքացիական հասարակության դերը երկրի եվրոպական ապագայում։
– Վրաստանում դեսպանի պաշտոնում որո՞նք են Ձեր առջև դրված հիմնական խնդիրները։
– Վրաստանում իմ հիմնական առաքելությունն է ամրապնդել մեր երկրների միջև հարաբերությունները, կամուրջներ կառուցել մեր ժողովուրդների, քաղաքացիական հասարակության, պաշտպանական ուժերի, ընկերությունների, համալսարանների, ստեղծագործական և մշակութային ոլորտների, հաստատությունների՝ ամեն ինչի միջև՝ փոխըմբռնման, անվտանգության, զարգացման և ընդհանուր արժեքների վրա հիմնված ապագա ստեղծելու նպատակով։ Ֆրանսիան ձգտում է զարգացնել հարաբերություններն ամբողջ Վրաստանի հետ՝ հաշվի առնելով նրա շրջանների բազմազանությունն ու առաջնահերթությունները։
Ախալքալաքում մենք աջակցում ենք ֆրանսիական BICE հասարակական կազմակերպության և վրացական RHEA և PHF հասարակական կազմակերպությունների գործընկերությանը՝ սահմանափակ կարողություն ունեցող երեխաներին և նրանց ընտանիքներին աջակցելու համար։ Մեր հասարակական կազմակերպությունները համագործակցում են սոցիալական աշխատողների, ընտանիքների և շատ ուրիշների հետ՝ երեխաների նկատմամբ բռնությունը կանխելու, բացահայտելու և բուժելու համար։ 2023 թվականից ի վեր ավելի քան 140 սոցիալական աշխատող է վերապատրաստվել, և ավելի քան 4300 խոցելի անձ ստացել է աջակցություն։
Աբասթումանիում մենք աջակցում ենք աստղադիտարանի գործընկերությանը Փարիզ-Սակլեյի տիեզերական հետազոտությունների ազգային կենտրոնի հետ։ Ախալցիխեում Ֆրանկո-վրացական համալսարանը (ՖՎՀ) վերջերս 2025 թվականի մարտին կազմակերպեց Թուլուզի ազգային անասնաբուժական դպրոցի պրոֆեսորի այցը՝ մարզում անասնաբուժական կրթությունը զարգացնելու համար, քանի որ սա այն ոլորտն է, որտեղ Վրաստանը երիտասարդ որակյալ մասնագետների պակաս ունի։ Ախալցիխեն այժմ ունի ընտանեկան բռնության զոհերի համար նախատեսված ապաստարան։ Սամցխե-Ջավախեթին Վրաստանի միակ շրջանն էր, որտեղ այն չկար։ Այս ապաստարանը ստեղծվել և գործարկվել է մեր ֆինանսական աջակցությամբ։
Ֆրանսիան նաև աջակցում է մասնավոր հատվածի զարգացմանը՝ վրացական բանկերին, ինչպիսիք են «TBC»-ն և «Bank of Georgia»-ն, վարկեր տրամադրելով։ Մեր վարկերը նպատակաուղղված են տարածաշրջանի փոքր և միջին ձեռնարկություններին աջակցելուն, շրջակա միջավայրի պաշտպանությանը և կանանց լիազորությունների ընդլայնմանը։ Որպես «Credo Bank»-ի բաժնետեր՝ Ֆրանսիան աջակցում է միկրոֆինանսավորման և գյուղատնտեսության հասանելիությանը երկրում ընդհանուր առմամբ։
– Ինչպե՞ս եք տեսնում Վրաստանի և ԵՄ-ի հարաբերությունների ապագան։
– Վրաստանը Ֆրանսիայի և ԵՄ-ի համար եղել է հուսալի և արտոնյալ գործընկեր՝ արժանանալով հատուկ վերաբերմունքի, ինչպիսին է 2017 թվականից ի վեր ամբողջ երկրի համար գործող առանց վիզայի ռեժիմը։ Մեր հարաբերությունները հասան աննախադեպ մակարդակի, երբ Վրաստանը դիմեց ԵՄ անդամակցության համար և ստացավ թեկնածուի կարգավիճակ։
Այժմ, բազմաթիվ հակաժողովրդավարական օրենքների պատճառով, ԵՄ-ին միանալու գործընթացը կասեցվել է։ Մեր հարաբերությունները ճգնաժամ են ապրում։ Բայց մենք ցանկանում ենք աշխատել պահպանելու այն ամենը, ինչ միասին կառուցել ենք վերջին տասնամյակների ընթացքում, քանի որ մենք աջակցում ենք վրաց ժողովրդին և նրանց ժողովրդավարական ու եվրոպական ձգտումներին։ Վրաստանի ապագան պատկանում է վրաց ժողովրդին։ Ֆրանսիան և Եվրոպան երբեք չեն դադարի աշխատել մեր ժողովուրդների համար ավելի լավ ապագայի համար։
– Վերջերս ընդունվել են մի քանի օրենքներ, որոնք միտված են քաղաքացիական հասարակության և մամուլի ազատության սահմանափակմանը։ Դուք տեսնո՞ւմ եք այս իրավիճակից դուրս գալու ելք։ Սա նշանակո՞ւմ է, որ վրացական քաղաքացիական հասարակությունը փրկություն չունի։
– Վրաստանի քաղաքացիական հասարակությունը միշտ ցուցաբերել է իսկական դինամիզմ և դիմացկունություն ամենադժվարին ժամանակներում։ Այսօր լրատվամիջոցները, քաղաքացիական հասարակության կազմակերպությունները և մարդու իրավունքների պաշտպանները ենթարկվում են բռնաճնշումների, մինչդեռ նրանք պետք է պաշտպանված լինեն։ Ֆրանսիան, Եվրոպայի հետ միասին, դատապարտեց Վրաստանի նահանջը ժողովրդավարական սկզբունքներից և կշարունակի աշխատել որքան հնարավոր է շատ և որքան հնարավոր է երկար՝ քաղաքացիական հասարակությանը և ԶԼՄ-ներին աջակցելու համար։ Մենք կոչ էինք անում Վրաստանի իշխանություններին վերանայել մարդու իրավունքներին հակասող, մարդկային արժանապատվությունը ոտնահարող օրենքները և ազատ արձակել կամայականորեն ձերբակալված մարդկանց։ Անհրաժեշտ է նաև երկխոսություն սկսել բոլոր ժողովրդավարական ուժերի և քաղաքացիական հասարակության հետ։ Հենց երկխոսության, փոխզիջման և հարգանքի միջոցով են ժողովրդավարությունները լուծում իրենց ճգնաժամերը։
