Վրաստանի ՄԻՊ Լևան Իոսելիանին Սահմանադրական դատարանում վիճարկելու է օտարերկրյա գործակալների մասին ռուսական օրենքի անալոգը։ Նա նշել է, որ այս փուլում ՄԻՊ գրասենյակը ուսումնասիրում է «Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» օրենքի վերանայմանը մասնակցելու հնարավորությունը։
«Այս հարցում մեր կարծիքը հայտնի է։ Մենք կոչ ենք արել չընդունել այս օրենքը, կոչ ենք արել այս նպատակին հասնել այլ օրենքների փոփոխությամբ, սակայն որոշումն ընդունվել է»,- ասել է Իոսելիանին։
Հիշեցնենք, որ ավելի վաղ հաղորդվել էր, որ հուլիսի 15-ին նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին հայց է ներկայացնելու Սահմանադրական դատարան՝ նա պահանջում է նախ կասեցնել օտարերկրյա գործակալների մասին օրենքը, ապա՝ չեղարկել այն։
Սահմանադրական դատարան դիմելու մտադրություն ունեն նաև հասարակական կազմակերպությունները, մի շարք լրատվամիջոցներ և ընդդիմության ներկայացուցիչներ, սակայն ավելի վաղ հաղորդվել էր, որ նման օրենքը վիճարկելու իրավունք ունի միայն երկրի նախագահը։
Օտարերկրյա գործակալների մասին Ռուսաստանի օրենքի անալոգը` «Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին», ինչպես այն անվանել են իշխանության կուսակցության ներկայացուցիչները, Վրաստանում ուժի մեջ է մտել 2024 թվականի հունիսի 4-ին Վրաստանի խորհրդարանի խոսնակի փաստաթղթի ստորագրումից հետո: 60 օր հետո (սեպտեմբերի 4-5) բոլոր կազմակերպությունները, որոնք ունեն զգալի արտասահմանյան ֆինանսավորում, պետք է գրանցվեն հատուկ պորտալում։
Ապրիլի 17-ին «Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» օրինագիծն առաջին ընթերցմամբ աջակցել է 83 պատգամավոր, երկրորդ ընթերցմամբ՝ մայիսի 1-ին, իսկ երրորդ, վերջնական ընթերցմամբ՝ մայիսի 14-ին։
Մայիսի 18-ին Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին վետո դրեց «Երազանքի» օրինագծի վրա՝ ընդգծելով, որ այն «ռուսական» է և «որևէ փոփոխության ենթակա չէ»։
Բացի այդ, Զուրաբիշվիլին խորհրդարան է վերադարձրել օտարերկրյա գործակալների մասին ռուսական օրենքի անալոգը։ Փաստաթուղթը բաղկացած է երեք էջից և նկարագրում է Սահմանադրության այն հոդվածները, որոնք հակասում են գործող կուսակցության՝ «Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» օրինագծին։
Արևմուտքում խորհրդարանականների քայլը քննադատությունների փոթորիկ առաջացրեց. Գերմանիայի դեսպան Պետեր Ֆիշերը նույնիսկ հայտարարեց, որ քանի դեռ Վրաստանում գործում է այս օրենքը, երկրի հետ ԵՄ-ին անդամակցելու շուրջ բանակցություններ չեն սկսվի։
ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի կայքում 2024 թվականի մայիսի 24-ի գիշերը հաղորդագրություն է հայտնվել այն մասին, որ Վաշինգտոնը վերանայում է Վրաստանի հետ համագործակցության բոլոր ոլորտները։ Հայտարարության մեջ խոսվում է նաև օտարերկրյա գործակալների և նրանց ընտանիքների անդամների մասին օրենքի ընդունման մեջ ներգրավված նախկին և ներկա քաղաքական գործիչների համար վիզային սահմանափակումներ մտցնելու մասին։ Պատժամիջոցներն ուղղված կլինեն նաև ուժայիններին, ովքեր մասնակցել են Թբիլիսիում օտարերկրյա գործակալների մասին օրենքի դեմ խաղաղ ցույցերը ցրելուն։
Իսկ ԱՄՆ-ի պատժամիջոցների քաղաքականության համակարգող Ջիմ Օ’Բրայենն ասել է, որ Վրաստանի իշխող ուժը «ստիպված կլինի խաղալ այն ակումբի կանոններով, որին դուք փորձում եք միանալ»։
Վրացական երազանքի քաղխորհուրդն արձագանքել է ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի՝ վիզային սահմանափակումներ մտցնելու որոշմանը. կուսակցական իշխանությունները Վաշինգտոնի մտադրություններն անվանել են «հակաարդյունավետ» և «աննախադեպ»։
Մոսկվայում, այս ֆոնին, աջակցության խոսքեր են հնչում Վրաստանի ներկայիս իշխանությունների «սկզբունքային դիրքորոշման» վերաբերյալ, շեշտվում են Արևմուտքի «երկակի ստանդարտները» երկրի նկատմամբ։
Իր կարծիքն է հայտնել նաև Վենետիկի հանձնաժողովը՝ «Վրացական երազանքին» խստորեն խորհուրդ տալով չեղարկել օրենքը ներկայիս տեսքով։ Ընդգծվում է, որ վերջին տարիներին գնահատական է տրվել Ռուսաստանի Դաշնությունում, Հունգարիայում և Ղրղզստանում գործող «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենսդրությանը, որի ընդունման հարցը քննարկվել է Բոսնիա և Հերցեգովինայում։ Վրաստանում նախաձեռնված օրենքը «շատ նմանություններ» է պարունակում այդ երկրների օրենսդրության հետ, ասվում է փաստաթղթում։
Հանձնաժողովն ընդգծում է, որ օրենքի գործող տարբերակը բացասական խոչընդոտներ է ստեղծում հավաքների և արտահայտման ազատության, գաղտնիության իրավունքի, հասարակական գործերով զբաղվելու իրավունքի, ինչպես նաև խտրականության արգելման համար։
Ընդհանրապես, Արևմուտքը սկսել է խոսել Վրաստանում ժողովրդավարության հետընթացի մասին՝ դրա համար մեղադրելով իշխող «Վրացական երազանքին»։
Աղբյուրը՝ Sova.news
