Բաքու-Թբիլիսի-Կարսն ընկալվում էր որպես շատ կարևոր նախագիծ Վրաստանի համար, որը կապում էր Վրաստանը, Թուրքիան և Ադրբեջանը։ Տարածաշրջանային նշանակություն ունեցող այս նախագիծը Բեռլինից Թեկլա Ասլանիշվիլիի համար ոգեշնչման աղբյուր է դարձել վավերագրական ֆիլմի համար, որը հեղինակը նախատեսում է ավարտին հասցնել այս տարվա գարնանը։
Արդեն երկրորդ օրն է Ախալքալաքի փողոցներով քայլում է մի աղջնակ՝ իր ուսերին կրելով ֆիլմ նկարահանելու համար մեծածավալ տեխնիկա։ Թեկլա Ասլանիշվիլին Բեռլինից երկրորդ անգամ է գալիս Ախալքալաք՝ Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթուղու մասին վավերագրական ֆիլմ նկարահանելու նպատակով, որի շինարարությունը սկսվել է 2010 թվականին, սակայն նախատեսվում էր 2007 թվականին։ Թեկլային այս թեման հետաքրքրել է իր առաջին այցելության ժամանակ։
«Իմ հետաքրքրությունների շարքում են լոգիստիկ նախագծերը, նման լոգիստիկ նախագծերում ճարտարապետական և սոցիալական պայմանները: Մոտ 4 տարի առաջ Անակլիայում սկսեցի աշխատել մի նախագծի վրա։ Հետաքրքիր էր, թե ինչպես է այն նախագծվում, ինչպես է այն զարգանում, քանի նոր աշխատատեղ է բացվում այս նախագծերի ընթացքում։ Այս նախագիծը (խմբ. Անակլիայի նախագիծը) ձախողվեց, և նույն ժամանակահատվածում ես այստեղ եկա 2018 թվականին իմ համահեղինակ Էվելինա Գամբինոյի հետ, ով նույնպես զննում էր ԲԹԿ երկաթգիծը։ Ես այդ ժամանակ եկել էի հարցազրույց վերցնելու և տեսնելու այս ոլորտը: 4 տարի հետո անդրադարձա դրան, քանի որ նախ՝ այն ժամանակ ես այս նախագծով չէի զբաղվում, քանի որ դա ինքնին շատ բարդ նախագիծ էր, նաև երկաթուղին առանձին ֆիլմի թեմա էր»,- պատմում է Թեկլան։
Նրան հետաքրքրում էր ԲԹԿ երկաթուղային գիծը, քանի որ այն ոչ միայն երկաթգիծ է, այլ նաև քաղաքականապես հետաքրքիր նախագիծ, քանի որ այն ներառում է 3 հարևան երկրներ։ Նրա կարծիքով, այս նախագիծը փոխում է Վրաստանի, Թուրքիայի, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև քաղաքական պայմաններն ու հարաբերությունները։
«Ինձ հետաքրքրում է այս նախագծի ոչ միայն տեխնոլոգիական, այլև սոցիալական և քաղաքական ասպեկտները: Նախագծի վրա սկսել եմ աշխատել հենց Ախալքալաքից»,- ասում է նա։
Թուրքիայում Թեկլայի համար մի քանի խնդիրներ կան՝ կապված ինչպես ԲԹԿ երկաթգծի մատչելիության, այնպես էլ լեզվական խոչընդոտի հետ: Կարսի բնակիչները անգլերեն չեն խոսում, իսկ նա էլ թուրքերենին չի տիրապետում։
«Կարսի մասին շատ բան չեմ կարող պատմել, քանի որ դեռ աշխատում եմ այդ մասի վրա: Սպասում եմ նկարահանման և հարցազրույցի թույլտվության։ Ես պարզապես գնացել եմ այս տեղանքը տեսնելու և այնտեղ աշխատող տեղացիների հետ զրուցելու»:
Լեզուն, սակայն, միակ խնդիրը չէ, որին բախվել է Թեկլա Ասլանիշվիլին։
«Դժվար է տեղեկատվություն ստանալ այն մասին, թե ով է պատասխանատու տվյալ նախագծի մշակման համար։ Ինձ համար հետաքրքիր է շփվել ոչ միայն սովորական մարդկանց հետ, որոնց վերաբերում է կամ ովքեր մասնակցում են նման նախագծերին, այլ նաև նրանց հետ, ովքեր ծրագրում և իրականացնում են այս նախագիծը։ Օրինակ՝ այս պաշտոնում գտնվելը, որը որոշումներ է կայացնում, ինձ հետաքրքրում է ընթացքը, թե ինչպես են նրանք մշակել նախագիծը։ Ցավոք, շատ դժվար է նման տեղեկատվություն ստանալ կառավարությունից էլ։ Այս հարցում հիմնական խնդիրները կապված են վրացական մասի հետ, այստեղ դեռ այնքան էլ պատրաստ չեն խոսել այս նախագծի մասին։ Դեռ հստակ կարծիք չունեմ, թե ինչու, բայց որոշ փորձագետների կարծիքների հիման վրա, որոնց հետ ես խոսել եմ այս թեմայի շուրջ, հնարավոր է, որ նախագիծը ժամանակից հետ է մնացել»,- ասում է նա։
Ինչ վերաբերում է Վրաստանի համար ԲԹԿ նախագծի կարևորությանը, Թեկլան դեռ պատրաստ չէ իր եզրակացություններն անել։
«Որոշ փորձագետներ ասում են, որ սա կարևոր նախագիծ է։ Օրինակ, Ախալքալաքը ստանդարտ և խորհրդային ռելսերի միացման վայրն է, և մեզ պետք է այս անցումը (ռելսերը փոխելու վայրը): Շատ փորձագետներ նշում են, որ սա շատ կարևոր գործառույթ և դեր է, որն Ախալքալաքը կարող է խաղալ բեռների տարանցման հարցում։ Իհարկե, սա դիտարկվում է որպես կարևոր նախագիծ, բայց դեռ չի գործում, ուստի դեռ ոչինչ չենք կարող ասել»,- ասում է նա:
