Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում ֆերմերներն առանց այն էլ դժկամությամբ էին ապահովագրում իրենց բերքը, սակայն ֆերմերների մոտ ապահովագրելու ցանկությունն ընդհանրապես կորավ, երբ կարտոֆիլի բերքի մեծ մասը չկարողանալով վաճառել, նետեցին աղբանոց:
Չնայած այն հանգամանքին, որ կարտոֆիլի բերքը հաճախ վնասվում է տարերային աղետներից, ֆերմերները միևնույն է չեն ապահովագրում այն: Նույնիսկ հաշվի առնելով այն փաստը, որ գյուղատնտեսական ապահովագրության գումարի 70% -ը ֆերմերի համար պետությունն է վճարում, իսկ 30% -ը՝ ֆերմերը: Ինչևիցե, ոմանք փորձեցին ապահովագրել բերքը, բայց նրանց մեծ մասն այլեւս չի ապահովագրում այն: Դրա պատճառը, ինչպես պարզվեց տարբեր գյուղերում Jnews- ի հարցումներից, անվստահությունն է ապահովագրական ընկերությունների նկատմամբ:
Ըստ Գոման գյուղի բնակիչ Չրաղյան Հարությունի, բերքը իրենց գյուղերում չեն ապահովագրում երկու պատճառով:
«Ես ապահովագրեցի իմ անասուններին և ոչինչ չստացա: Մենք չենք վստահում, դա մեզ մոտ ընդունված չէ: Չնայած եթե ինչ-որ մեկը դա աներ (ապահովագրեր), ապա մյուսները նույնպես կարող է հետաքրքրվեին: Հողերը ևս գրանցված չեն մեզ մոտ», – ասում է նա,- (խմբ. ֆերմերը կարող է ապահովագրել իր բերքը, եթե իր հողը գրանցված է):
Գոմանի բնակիչ Հակոբյանը նյարդայնացած ասում է, որ իմաստ չունի գումար ծախսել ապահովագրության համար:
«Ոչ, մենք չենք ուզում: Մենք ընդհանրապես շատ կարտոֆիլ չենք ստանում, անցյալ տարի լավ բերք էինք ստացել ու ինչ ստացվեց, այդ ամենը նետեցինք աղբանոց, չկարողացանք այն վաճառել», – ասում է Հակոբյանը:
Ոմանք կարծես արդարանում են ասելով, որ իրենց հողերը գրանցված չեն: Հարցին, իսկ եթե դրանք գրանցված լինեին, նրանք պատասխանում են.
«Դա արդեն կախված է վնասի փոխհատուցման չափից: Հետո ինչքան մենք նրանց հետևից վազենք, փոխհատուցում ստանալու համար», – ասում է Զակ գյուղի բնակիչներից մեկը:
Այնուամենայնիվ, որոշ ֆերմերների պատասխանները խոսում են գյուղատնտեսական ապահովագրության վերաբերյալ տեղեկատվության պակասի մասին:
«Ինչ-որ մեկը մեզ պետք է առաջարկի, մեր մոտ ոչ ոք չի եկել, ընկերության աշխատակիցները չեն առաջարկել: Չնայած մենք այդ դեպքում էլ կմտածեինք` դա մեզ համար շահավետ է, թե ոչ: Եթե ես վճարեմ 1000 լարի և ստանամ 400 լարի, դա շահավետ չէ, կամ եթե հետո չկարողանամ կարտոֆիլը վաճառել», – ասում է Օլավերդ գյուղի բնակիչ Ալեքսան Բերիկյանը:
Ալեքսանի խոսքով, իրենց գյուղում հազիվ 1-2 մարդ գտնվի, ովքեր ապահովագրել են իրենց բերքը:
Չամդուրա գյուղի խոշոր հողագործ- կարտոֆիլագործն ասում է, որ այս տարի նա 8000 լարի է ծախսել ապահովագրության վրա: Կարկուտը մի փոքր վնասել է նրա դաշտերը: Նա ապահովագրել է ինչպես հացահատկի, այնպես էլ կարտոֆիլի դաշտերը:
«Ես 5 տարի անընդմեջ ապահովագրում էի, այդ տարիներին կարկուտը չէր վնասում իմ արտերը, մի տարի չէի ապահովագրել ու այդ ժամանակ կարկուտը լուրջ վնաս հասցրեց: Այս տարի ես դեռ չեմ կարող գնահատել նրանց վերաբերմունքը, միշտ որոշվում է հօգուտ ընկերության: Ամեն ինչ կերևա երկու ամսից հետո: Նրանք եկել են, գնահատել, բայց դա անիրատեսական է », – ասում է չամդուրեցի ֆերմերը:
Գյուղատնտեսական ապահովագրությունը Վրաստանում գործում է 2014 թվականից: Կան շատ ապահովագրական ընկերություններ: Այս տարի Վրաստանում գյուղատնտեսական ապահովագրության շուկայում գործում է 8 ընկերություն՝ «Aldagi», «Prime Insurance Company», «Euroins Georgia», «Ardi», «Alfa», «TBS Insurance», «New Vision Insurance», «Georgia Insurance Group»:
Ախալքալաքի քաղաքապետարանում գրասենյակ ունի միայն «Aldagi»- ն, իսկ «New Vision Insurance»-ն այստեղ ունի իր ներկայացուցիչը:
Բերքի ապահովագրությունը պետական ծրագիր է: Ապահովագրված գումարի 70% -ը ապահովագրական ընկերությանը վճարում է պետությունը, իսկ 30% -ը` հողի սեփականատերը: Ախալքալաքի շրջանում բոլոր ընկերությունները բերքը ապահովագրում են կարկուտից, ջրհեղեղներից, աշնանային ցրտահարություններից և փոթորիկներից:
Հիշեցնենք, որ ապահովագրման ընդհանուր գումարը 1 հա կարտոֆիլի դաշտի համար կազմում է 1275 լարի, որից 382,50 լարին մուծում է ֆերմերը, իսկ 892,50 լարին՝ պետությունը: Ըստ ապահովագրման նորմերի 100% վնասի դեպքում կարելի է ստանալ 15 000 լարի: Այդ գումարը հաշվարկված է 1 կգ կարտոֆիլը 0,60 թեթրի և 25 000 կգ /հա հաշվարկով:
