Ախալցիխեի մունիցիպալիտետի Սխվիլիսի գյուղում (տեղացիներն այն հնուց անվանում են Սուխլիս), երեկ մարդաշատ էր, բոլոր-բոլորը՝ հայերը, վրացիները, կաթոլիկները, առաքելական և ուղղափառ եկեղեցիների հետևորդները, ուխտագնացության էին գնում Սուրբ Գեորգիի կամ Գևորգի մատուռ՝ ում համար ինչպես. Այս օրը Սխվիլիսիում յուրաքանչյուր ընտանիք բացում է տոնական սեղան և այնտեղ տիրում է ոչ աշխատանքային տրամադրություն:
Հարյուրավոր մարդիկ տապին շնչակտուր հաղթահարում են շուրջ 200 մետր վերելքը, բայց մեծ հավատով և հույսով, որ Սուրբ Գեորգիի մատուռի հզոր ուժը կօգնի հասնել իրենց ուզածին:
Սխվիլիսիի բնակիչները շատ աշխատասեր են: Ամբողջ տարին նրանք գիշեր-ցերեկ ինչ-որ զբաղմունք են գտնում իրենց համար, որպեսզի ապրեն «ինչպես հարկն է», ամեն ինչ ունենան հարմարավետության համար, ոչ մեկից հետ չմնան: Ամեն տարի, սակայն, այս օրը՝ մայիսի 6-ին, Սուխլիսի օրը, ամբողջ գյուղը հրաժարվում է աշխատանքից, հատկապես ընտանիքներում, որոնք համալրման սպասման մեջ են: Եթե ինչ-որ մեկը համարձակվի և սկսի աշխատել, դա կարտացոլվի երեխայի վրա` նշանի տեսքով: Այստեղ հավատում են, որ Ծռատոնին չի կարելի աշխատել, այն պետք է նշել: Այս օրը սեղաններ են բացում, հյուրեր հրավիրում…
Ուղտագնացության ճանապարհին: Ռեզինե անվադողերը վերածվել են «կարապների»
Հարյուրավոր մարդիկ քայլում էին դեպի ուխտագնացության վայր: Ոստիկանությունը կանգնած էր Ախալցիխե-Վալե մայրուղու և ուխտագնացության ճանապարհի խաչմերուկում: Նրանք համոզվում էին, որ մեքենաներն այս ճանապարհով ավելի հեռու չգնան դեպի եկեղեցի, որպեսզի վերևում խցանումներ չառաջանային, և իրենց ներկայությամբ նրանք հիշեցնում էին մարդկանց դիմակները կրելու մասին, որը պետք է կրել ոչ թե կզակի տակ, այլ դեմքին:
Գյուղի բնակիչ Գեւորգ Իգիթբաշյանն ասում է, որ այսօր իր տոնն է` Սուրբ Գևորգ Զորավարի օրը:
Գևորգ Իգիթբաշյան
«Սա իմ տոնն է՝ Սուրբ Գևորգի տոնը: Այդ օրը ծառից մի տերև է ընկել մայրիկիս մեջքին: Եվ իմ քրոջմեջքին կա տերևի տեսքով նշան», – պատմում է Գևորգ Իգիթբաշյանը:
Այնուամենայնիվ, տեղացիները հավատում են ոչ միայն այդ օրն աշխատելու սահմանափակմանը, այլ նաև Սրբի զորությանը: Գեւորգ Իգիթբաշյանը պատմում է, որ ինքը շատ հիվանդ էր, ընկերը նրան խորհուրդ տվեց այդ օրը կազմազարդ գնել Սուրբ Գևորգի մատուռից, և, ըստ նրա, դա հենց դա էլ դարձավ իր փրկությունը:
Սուրբ Գևորգ մատուռը
Մատուռ տանող ճանապարհին մի քանի տեղ նստարաններ կան, տեղացիները խնձոր, մոմ, փոփ-քորն են վաճառում… Ի դեպ, սա աշխատանք չի համարվում, ինչպես տեղացիներն են ասում, սա ուխտավորների համար հաճելի պայմանների ստեղծում և մոմերով ապահովում է: Ուխտագնացները նաև կարող են աղավնիներ գնել և նրանց երկինք բաց թողնել, իսկ նրանց բառի բուն իմաստով զոհաբերելն այլևս ընդունված չէ, այլևս զոհաբերություն է գնված աղավնիներին ազատություն պարգևելը:
Մինչ մեծերը մոմ են վառում, փոքրիկ աղջիկը խաղում է աղավնիների հետ
Паломники покупают свечи у часовни
Կլարա Համբարձումյանն ասում է, որ հայերին, վրացիներին, կաթոլիկներին, ուղղափառ քրիստոնյաներին և այլոց այստեղ է հավաքում և ձգում Սրբի զորեղ ուժը:
«Դուք գիտեք, թե ինչ զորություն ունի այս մատուռը», – ասում է նա:
Սխվիլիսի գյուղի բնակիչները Հայ կաթոլիկ եկեղեցու հավատացյալներ են: Արուս տատն ամբողջ օրն աղոթագիրք է կարդում և շնորհակալություն հայտնում Աստծուն իր կյանքում եղած բոլոր լավ բաների համար:
Արուս տատը
Երկու տարի առաջ ոչ թե հարյուրավոր, այլ հազարավոր մարդիկ էին քայլում դեպի մատուռ: Ախալցիխեից և հարակից գյուղերից հիմնականում երիտասարդ տղաներն ու աղջիկներն էին մասնակցում ուխտագնացությանը՝ քայլելով ավելի քան 6 կիլոմետր: Ընտանիքները գնում են մատուռ մոմ վառելու և ցանկություն պահելու նպատակով: Անցյալ տարի համավարակը կտրուկ «արգելեց» ուխտագնացությունը, իսկ այս տարի էլ կրճատեց հավատացյալների թիվը, ովքեր ուխտագնացության էին գնում դեպի փոքրիկ մատուռ: Գյուղում հույս ունեն, որ դժվար ժամանակները կանցնեն, և նորից հույսի այս նեղ ճանապարհին խնձորն այլևս տեղ չի ունենա ընկնելու:
