Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում ընթանում է, հողային բարեփոխումների ընթացքում բնակչությանը հատկացված հողամասերի, գրանցման գործընթացը: Որքան հողատարածք է արդեն գրանցված, ինչու է այն դանդաղ ընթանում, ինչ խնդիրներ են առաջանում գործընթացում և շատ այլ հարցերի պատասխաններ JNEWS- ը փորձել է ստանալ Ախալքալաքի մունիցիպալիտետի քաղաքապետարանից:
2016 թվականից ի վեր Ախալքալաքի մունիցիպալիտետը ստացել է 7 000 հողերի գրանցման հայտադիմում, դիմողներից 5000-ն արդեն գրանցել են իրենց հողամասերը: 25 գործ լուծվել է դատական գործընթացով՝ հիմնականում հարևանների միջև եղած տարաձայնությունների պատճառով: 1000-ից ավելի գործ գտնվում է դատական վարույթում:
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում, 2016 թ.-ից, սկսվեց XX դարի 90-ականների սկզբին հողային բարեփոխումների ժամանակ բնակիչներին հատկացված հողամասերի գրանցման գործընթացը: Այդ ժամանակ ընտանիքներին հատկացվում էր առավելագույնը 1 հա 25 հար տարածությամբ հողամաս:
Սկզբում հողամասը կարող էին գրանցել նրանք, ովքեր ունեին հողամասի հանձնման-ընդունման փաստաթուղթը: Սակայն, ընթացքում պարզվեց, որ ոչ բոլորն ունեն այդ փաստաթուղթը, կամ այն ամբողջական չէ, կամ՝ սխալներով է: Այդ պատճառով մունիցիպալիտետում հողամասերի գրանցումը տարիներ շարունակ խնդրահարույց է:
Սակայն, «Հողերի մասին» օրենքում փոփոխություն կատարվելուց հետո, 2020 թվականից սկսած, գրանցումը հնարավոր դարձավ առանց հողամասի հանձնման-ընդունման փաստաթղթի և սկսեց կրել զանգվածային բնույթ: Հանրային ռեեստրում հողամաս գրանցելու ընթացակարգում Ախալքալաքի մունիցիպալիտետի քաղաքապետարանը հաստատում է փաստաթղթերի իսկությունը կամ հավաստում է սեփականության իսկությունը առանց փաստաթղթի:
Քաղաքապետարանի Գույքի և պլանավորման վարչության մասնագետ Ավագ Արեւյանի խոսքով, 150 դիմումատուի խնդիրը հիմնականում կայանում է նրանում, որ, ըստ փաստաթղթերի, նրանց հողամասերն ընկած են հարևանների հողատարածքում:
«Մենք իրական հողամասը նույնականացնում ենք փաստաթղթի հետ, քանի որ բարեփոխումների ընթացքում տրված փաստաթղթերը ամբողջական չեն: Խնդիրները հիմնականում հարևանների միջև են լինում: Նրանք մեզ փաստաթղթեր են ուղարկում, որպեսզի մենք հավաստիացնենք, որ այդ հողամասն իսկապես պատկանում է տվյալ անձին, և կա արդյոք բողոք հարեւանների կողմից », – ասում է Ավագ Արեւյանը:
Նա զբաղվում է այն փաստաթղթերով, որոնք ամբողջական չեն կամ խնդրահարույց են: Ըստ նրա, կան գյուղեր, որոնք ավելի ակտիվ են, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք չեն շտապում գրանցել, եւ դա ունի իր պատճառները:
Իրենց հողամասերը մասայաբար գրանցում են նրանք, որոնց հողամասերը կենտրոնական ճանապարհի մոտ են գտնվում, որոնք արժեքավոր են, նաև շատ է գրանցված այն հողատարածքները, որտեղ իրականացվել են պետական ծրագրեր:
Ակտիվ են՝ Սուլդա, Խուլգումո, Բավրա, Խոսպիո, Մարտունի, Դադեշ, Բոզալի գյուղերը, իսկ այդքան էլ ակտիվ չեն՝ Մեծ Սամսարը, Փոքր Սամսարը, Մոդեգամը, Զակը, քաղաքից քիչ թե շատ հեռավոր գյուղերը:
Այն բնակիչները, որոնց հողամասերը տեղակայված են մի քանի վայրերում, ևս ակտիվ չեն: Սա արդեն կապված է ծախսերի հետ, չնայած գրանցումն անվճար է, բայց պետք է վճարել օդանկարահանման համար: Պետական ռեեստրում գրանցվելու համար անհրաժեշտ է տրամադրել յուրաքանչյուր հողակտորի օդանկարահանումը: Մեկ օդանկարահանման արժեքը 50 լարի է:
Այսօր, բացառության կարգով Պետական ռեեստրում կոնկրետ գրանցման գործընթացն անվճար է, իսկ, ընդհանուր առմամբ, յուրաքանչյուր հողամասի գրանցումը ռեեստրում արժե 50 լարի: Այս ակցիան կշարունակվի մինչև տարեվերջ:
Գրանցման գործընթացի ձգձգումը, որը դժգոհություն է առաջացնում քաղաքացիների շրջանում, Ավագ Արևյանը բացատրում է աշխատատար գործընթացով:
«Յուրաքանչյուր փաստաթուղթ մանրակրկիտ ստուգվում է, մենք գնում ենք այդ վայրը, գյուղը, ամեն ինչ ստուգում ենք, չափում ենք: Երբեմն Գույքային բաժնի կողմից պատասխանը ձգձգվում է 3 ամսով, կամ հողամասը հարմար տեղում չէ, ձմռան ժամանակահատվածում սահմանները հնարավոր չէ տեսնել, և պետք է սպասել, մինչ ձյունը կհալվի »: – ասում է Ավագ Արևյանը:
Օրենքի համաձայն, մեկ գործի գրանցման գործընթացը կարող է տևել մինչև 3 ամիս: Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում, ըստ քաղաքապետարանի գնահատականի, հողերի 50% -ից ավելին արդեն գրանցված է:
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետի քաղաքապետարանի իրավաբանական ծառայության պետ Խաչատուր Ալեքսանյանը լիազորված է զբաղվել այն դեպքերով, երբ սեփականատերը փաստաթղթեր չունի: Մունիցիպալիտետում շատ են նման դեպքերը:
«Եթե համոզվենք, որ տվյալ ֆիզիկական անձն երկար տարիներ օգտագործել է այդ հողամասը, հարևանների միջև վիճահարույց հարցեր չկան, կամ հողը գրավված չէ, ապա մենք սկսում ենք գործընթացը, և հողամասը գրանցվում է: Այս ամենը պարզելու համար մենք գնում ենք այն վայրը, որտեղ գտնվում է հողամասը: Մեզ դրանում օգնում են ռեֆորմի ժամանակ հանձնաժողովի մեջ եղած անդամները նույնպես: Եթե հողը գրավված է քաղաքացու կողմից, այլ ոչ թե հատկացվել է բարեփոխումների ընթացքում, մենք մերժում ենք նրա գրանցելը: Գործնականում մենք ունեցել ենք նման դեպքեր », – ասում է Խաչատուր Ալեքսանյանը:
Քաղաքապետարանի իրավաբանական ծառայությունը 2020 թվականին ստացել է 1200 դիմում: Դրանցից 550-ն արդեն ստացել են որոշումը: 10 գործ մերժվել է գրավման պատճառով:
Խաչատուր Ալեքսանյանը քաղաքացիներից խնդրում է մի փոքր համբերատար լինել, քանի որ այս աշխատանքը ժամանակ է պահանջում:
«Այս աշխատանքում մենք ընդգրկել ենք նաև գյուղերի լիազորներին, բայց մենք միևնույն է պետք է ստուգենք յուրաքանչյուր փաստաթուղթ, և դա ժամանակ է պահանջում: Հաշվի առնելով կորոնավիրուսը, ռեեստրում գրանցվում են նույնիսկ այն փաստաթղթերը, որոնց ժամկետը լրացել է, նույնիսկ եթե ժամկետը լրացել է, ապա անձը դիմում կգրի, և գործը կվերսկսվի: Մենք պարզապես խնդրում ենք համբերատար լինել և չխանգարելմեզ՝ քաղաքապետարան հաճախակի այցերով: Մենք դիմումներն ընդունում ենք հերթով, ըստ դրանց ստացման օրվա»,- ասում է Խաչատուր Ալեքսանյանը:
Նա նաև նշեց այն փաստը, որ երբեմն ըստ փաստաթղթերի, ֆիզիկական անձի հողամասը համընկնում է պետական հողի հետ: Ըստ նրա, օրինակ, Գումբուրդո գյուղում նման դեպքերը շատ են: Այսինքն, փաստաթղթերի պատրաստման ընթացքում նշվում է, որ այն հողամասը, որը ֆիզիկական անձը տարիներ շարունակ մշակում է և համարում է իր սեփականությունը, ռեեստրում գրանցված է որպես պետական հող:
«Հաճախ պետական հողի հետ համընկնումներ կան: Այս դեպքերում մենք նրանք ուղարկում ենք ռեեստր, նրանք պետությունից գույքից հայցում են կատարում, համաձայնություն են խնդրում, որ տվյալ հողամասը քաղաքապետարանի որոշման համաձայն այդ անձի անունով գրանցվի: Պետությունը միշտ համաձայնություն է տալիս: Ես դեռ մերժման դեպք չեմ հիշում », – ասում է Խաչատուր Ալեքսանյանը:
JNEWS- ի հաջորդ հոդվածում ծանոթացեք այն փաստաթղթերին, որոնք պետք է ներկայացնել և ինչպես պետք է ներկայացնել համարհողամասը գրանցելու համար: