Վրաստանի նոր խորհրդարանի, մանդատներից հրաժարվելու շուրջ առաջացած կրքերի, այսօրվա խորհրդարանի կազմի և շատ այլ բաների մասին JNEWS- ը զրուցել է քաղաքագետ և Սևծովյան միջազգային համալսարանի պրոֆեսոր Նիկա Չիտաձեի հետ:

Արդեն 2-3 ամիս է, ինչ ընդդիմությունը շարունակում է իր բոյկոտը, շարունակվում է նրանց հակամարտությունը, իսկ քաղաքական ճգնաժամը ոչ մի կերպ չի կարգավորվում, ինչու է այն տևում այսքան երկար, ինչ նպատակների է փորձում հասնել ընդդիմությունը և արդյոք հասնում է այդ նպատակներին:

Ընդդիմությունը ստիպված էր բողոքել, հաշվի առնելով բազում ընտրատեղամասերում տեղի ունեցածը: Այնտեղ տեղի էին ունեցել իրավախախտումներ: Օրինակ՝ «Վրացական երազանքի» ակտիվիստները հարձակումներ էին իրականացրել ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների, Ձեր գործընկերների վրա: Բացի այդ, «Վրացական երազանքը» նախընտրական քարոզչության ընթացքում ստացել է 17 միլիոն լարի, գործարարների կողմից տրված հանգանակությունների ավելի քան 50% -ը նրանց բաժին է ընկել: Ընկերություններն իրենք են որոշում, թե ում հանգանակել, հետո նրանք շահում են տենդերներ: Ընդդիմությունը ստիպված էր բողոքարկել ընտրությունների արդյունքները: Այո, նրանք ցանկանում էին ցույց տալ Եվրոպային, բայց առաջին հերթին ցույց տալ սեփական բնակչությանը, որ «Վրացական երազանքը» կեղծել է ընտրությունները:

Կարելի է ասել, դա նրանց մասամբ հաջողվեց: Մենք գիտենք, որ շատ եվրոպական կառույցներ, այդ թվում՝ Եվրախորհուրդը, Եվրամիությունը, արևմտյան երկրները, նրանք կոչ են անում ընդդիմությանը խորհրդարան մտնել և ընդդիմանալ իշխանություններին ոչ թե փողոցում, այլ անմիջապես խորհրդարանի շենքում: Ինչ վերաբերում է Վրաստանի բնակչությանը, ապա կարող ենք ասել, որ ընդդիմությունը մասամբ հաջողության է հասել, քանի որ շատերն արդարացնում են այն փաստը, որ ընդդիմությունը մնում է հավատարիմ իր սկզբունքայնությանը՝ ասում էին, որ չեն մտնի խորհրդարան և չեն մտնում: Բայց ոմանց համար դա անընդունելի է, նրանք դժգոհություն են հայտնում, ասելով, որ իրենք իրենց ձայները տվել են ընդդիմադիր կուսակցություններին, որպեսզի նրանք իրենց շահերը ներկայացնեն օրենսդիր մարմնում՝ խորհրդարանում: Հիմա բնակչության այս մասը նույնպես դժգոհ է:

Ինչու «Վրացական երազանք»- ը ոչ մի զիջումների, և առհասարակ, փոխզիջման չգնաց:

Քանի որ «Վրացական երազանքը» չի ցանկանում կորցնել իշխանությունը, և, համապատասխանաբար, նրանք ամեն ինչ արեցին իշխանությունը իրենց ձեռքում պահելու համար: Ես նկատի ունեմ ոչ միայն ընտրությունները, այլ նաև քաղաքական իրավիճակը, որը գոյություն ուներ Վրաստանում մինչ ընտրությունները: Նրանք ամեն ինչ արեցին ֆինանսական միջոցներ ձեռք բերելու, ակտիվիստներին ակտիվացնելու համար, ապա իբր ընտրողներին կաշառելու հարցը բարձրացրեցին: Ընդհանուր առմամբ, «Վրացական երազանքը» չէր ցանկանում որևէ հարցում զիջել, քանի որ պատրաստ չէ ընդունել ժողովրդավարական ձևով իշխանափոխության փոխանցման հավանականությունը: Գիտենք, որ 2012 թ.-ին, նախորդ կառավարությունը իշխանափոխության գնաց: Կա նաեւ Իվանիշվիլիի գործոնը, որը շատ-շատ զգալի է, քանի որ եթե «Վրացական երազանքը» չլինի իշխանությունում, ապա Իվանիշվիլին չի կարողանա մնալ Վրաստանում և ստիպված կլինի լքել երկիրը: Նա ինքը մաքսիմալ ամեն ինչ անում է, որ «Վրացական երազանքը» պահպանի իշխանությունը:

Բայց ընդդիմությունը նույնպես միասնական չէ, պառակտումներ են տեղի ունենում «Հայրենասերների դաշինքում», «Գիրչիում», այստեղ բախվել են ամբիցիաները, թե մեկ այլ բան:

Ընդդիմությունը հիմնականում համախմբված է, քանի որ ընդդիմադիր կուսակցությունները, այդ թվում՝ «Ազգային շարժումը», «Եվրոպական դեմոկրատները», «Գիրչիի» մի մասը, «Լելո» կուսակցությունը, «Լեյբորիստական կուսակցությունը», նրանք պահպանում են իրենց դիրքորոշումը: Նրանք հավատարիմ են իրենց ընդհանուր դիրքորոշմանը, որ չմտնեն խորհրդարան: Հիմնականում ընդդիմությունը միասնական է, եթե կան առանձին տարաձայնություններ, ապա դրանք վերաբերում են ռազմավարությանը, մարտավարությանը, բայց հիմնական հարցի շուրջ ընդդիմությունը պահպանում է իր միասնությունը: Չնայած ընդդիմության մի մասը մտել է խորհրդարան, սրանք առանձին անհատներ են, որոնք, այսպես ասած, փոքրամասնություն են ներկայացնում ընդդիմությունում:

Ինչու «Դաշինքից» չորս պատգամավոր որոշեցին դեմ գնալ ամբողջ կուսակցությանը և մտան խորհրդարան: Նրանք ստեղծեցին իրենց կուսակցությունը և մտան խորհրդարան որպես «Եվրոպական սոցիալիստներ» կուսակցության պատգամավորներ: Նրանք իրենց բիզնեսի համար էին վախենում: Հայտնի է, որ նրանք խոշոր գործարարներ են:

Այո, նրանք առաջնահերթ գործարարներ են, դուք ճիշտ եք նկատել, այլ ոչ թե քաղաքական գործիչներ: Նախընտրական քարոզարշավի ընթացքում նրանք մեծ ներդրումներ են կատարել այն բանի համար, որ «Հայրենասերների դաշինքը» հաղթահարի միակուսակցական արգելքը և մուտք գործի խորհրդարան: Նրանք ունեն բիզնես, և այժմ նրանք ցանկանում են լրացուցիչ ստանալ խորհրդարանականի կարգավիճակ: Եվ ըստ այդմ, քանի որ նրանք առաջին հերթին դեռ գործարարներ են, այլ ոչ թե քաղաքական գործիչներ, կարծում են, որ, քանի որ իրենք այդքան մեծաչափ միջոցներ են հատկացրել, ապա նրանք պետք է լինեն խորհրդարանում: Ինձ թվում է, որ նրանք առաջին հերթին մտածել են իրենց շահերի մասին:

Պաշտոնապես խորհրդարանում արդեն կա ընդդիմություն, այն միակուսակցական չէ, բայց արդյոք կարելի է այն համարել լիարժեք:

Ցավոք, նման խորհրդարանը չի կարող համարվել լիարժեք, խորհրդարանը լիարժեք է, քանի որ այս դեպքում, եթե մի քանի հոգի մտնում է խորհրդարան, ապա դա այն ընդդիմությունը չի լինի, քանի որ գլխավոր ընդդիմությունը խորհրդարանից դուրս է: Իհարկե, այս փուլում դա լիարժեք խորհրդարան չի լինի, նույնիսկ եթե ընդգրկվեն ընդդիմության մի քանի անդամներ, չի կարելի ասել, որ սա բազմակուսակցական խորհրդարան է:

Ինչպես հասկանալ այն, որ «Երազանքը» ընդդիմության համար «աշխատանք» է փնտրում խորհրդարանում, քանի որ փոքրամասնության պատճառով նրանք չեն կարող խմբակցությունում լինել:

«Երազանքը» կարծես ուզում է ցույց տալ, որ իշխանությունը հարգում է ընդդիմության շահերը, որ ահա նա ունի իր ժողովրդավարական հայացքները և կարծես ուզում է հնարավորինս հաշվի առնել ընդդիմության շահերը:

Համավարակի և սահմանափակումների հետ կապված իրավիճակը, այն ավելի շատ դիվիդենտներ բերեց «վրացական երազանք»- ին, թե ընդդիմությանը:

Կարծում եմ, ընդհանուր առմամբ, այստեղ տուժում է երկիրը, քանի որ Համաշխարհային բանկի գնահատականներով, 2020 թվականին Վրաստանում գրանցվել է 6-7%-ի սահմաններում տնտեսական անկում, բացի այդ, մենք գիտենք, թե ինչպես է արժեզրկվում լարին դոլարի և այլ տարադրամների համեմատ: Կենսամակարդակն ընկել է, երկիրը տուժել է: Կարող ենք ասել, որ հաղթեց ընդդիմությունը: Իշխանությունները հաղթեցին նրանով, որ ամռանը, մինչև սեպտեմբեր, իշխող կուսակցությունը հաղթահարում էր կորոնավիրուսը, և վարչապետ Գախարիայի վարկանիշը փոքր-ինչ աճեց և ամրապնդվեց: Մյուս կողմից, այս փուլում, երբ ամեն օր հազարավոր մարդիկ են վարակվում, մարդկանց դժգոհությունն աճում է, եթե ժամանակին շատերը ընդունեցին ձեռքբերումը, այժմ շատերն ասում են հակառակը: Դա վարակակիրների թվի աճն է: