Այսօր՝ հոկտեմբերի 4-ին, Վրաստանում ընթանում են Տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններ։ Առավոտյան ժամը 8-ից սկսվել է քվեարկությունը, այդ թվում՝ Ախալքալաքում։

Մոլորված ընտրողը կամ «նշի՛ր վերջին տողերը»

Դիլիսկա գյուղում, թիվ 21 ընտրատեղամասում, քվեարկության գործընթացն ընթացել է միջամտությամբ: Նախ, ընտրողներին գրանցող գրանցողները, փորձնական թույլ տալով նրանց նշել իրենց քվեները համապատասխան տարածքում մարկերով, բացատրում էին նրանց, որ նրանք պետք է մեկ քվեաթերթիկի վրա կատարեն երեք ընտրություն՝ գունավորելով երեք շրջանակ: Նրանք հաճախ մատով ցույց էին տալիս վերջին տողը, որի վրա գրված էր «Վրացական երազանք», իսկ հարակից սյուներում, նույն տողի վրա, նույն կուսակցության քաղաքապետի և մեծամասնական թեկնածուներն էին:

Ընտրողները հաճախ դժվարությամբ էին ընկալում, թե ինչպես քվեարկել. ոմանք ցանկանում էին ցույց տալ իրենց քվեաթերթիկը՝ համոզվելու համար, որ ճիշտ են քվեարկել։ Մի տարեց ընտրող ցանկանում էր իր քվեաթերթիկը ցույց տալ ընտրատեղամասի անդամին, քանի որ վստահ չէր, որ ամեն բան ճիշտ է արել։ Նա մոտեցավ նրան և բացեց ծրարը։ Ճիշտ է, անդամը շրջեց հայացքը՝ ասելով, որ ինքն իրավունք չունի ստուգելու, բայց նաև նկատեց, որ քվեաթերթիկը լրացված չէ։ Ընտրողը շփոթվեց, և նրան ասացին, որ ինքը գտնի մեկին, ով կօգնի իրեն։ Նա դրսից տեղամաս բերեց մի երիտասարդի, որն օգնեց նրան կատարել իր ընտրությունը։ Սա տեղի է ունեցել մոտավորապես ժամը 11:00-ին։ Միևնույն ժամանակ տեղի է ունեցել մեկ այլ միջադեպ։ Ընտրատեղամասի ընտրախցիկում գտնվող մի տարեց ընտրող ասաց, որ չի կարողանում գտնել թե ում օգտին պիտի քվեարկի, իսկ հարևան խցիկում գտնվող երիտասարդ ընտրողն ասաց նրան, որ պետք է նշի ամենավերջին տողը։ Ընտրատեղամասում սրան արձագանք չեղավ։

Մինչ մենք Դիլիսկա գյուղի ընտրատեղամասում էինք, ընտրատեղամասի շենքում էր մեծամասնական թեկնածու Նվեր Մոսոյանը։

Քվեարկության գործընթացը Կումուրդոյում

Կումուրդոյում, թիվ 45 ընտրատեղամասում, գրանցողներն իրենք էին մակնշում ընտրողներին։ Նրանք չէին նշում, թե ում օգտին քվեարկել: Ժամը 12:01-ին փորձ է արվել կրկին քվեարկել, սակայն անձը նույնականացնող սարքը ազդանշան է տվել, և գրանցողը տեղեկացրել է ընտրողին, որ նրանց թույլատրված չէ կրկին քվեարկել:

Ընտրատեղամասում մենք նկատեցինք, որ «Վրացական երազանք» կուսակցության ներկայացուցիչն օգնում էր ընտրողին քվեաթերթիկը գցել քվեատուփի մեջ։

«Ծանր հատուկ համազգեստ»

Կիրովական գյուղում թիվ 46 ընտրատեղամասում հանդարտ էր, ընտրողներ չկային։ Ժամը 12:00-ի դրությամբ տեղամասում գրանցված 294 ընտրողներից 84-ն արդեն քվեարկել էին։ Ընտրական հանձնաժողովի երկու անդամ մեր ժամանման պահին հատուկ համազգեստ չէին կրում։ Մեր այնտեղ գտնվելու ընթացքում, մեր ներկայությամբ, հանձնաժողովի քարտուղարը նրանց հատուկ համազգեստ տվեց, որպեսզի վերջիններս այն հագնեն, բայց երբ մենք դուրս էինք գալիս, նրանցից մեկը կրկին հանեց այն։

12:15

Ախալքալաքի №2 ընտրատեղամասում ժամը 12:00 դրությամբ 2167 գրանցված ընտրողներից 240 ընտրող կատարել էր իր քաղաքացիական պարտքը։ Ընտրատեղամասի տարածքում մարդկանց կուտակումներ էին տեղամասից մուտքից ոչ ավելի քան 100 մետր շառավիղով հեռավորության վրա։  Ինչպես նաև գրանցվել է անկախ դիտորդի կողմից գործընթացին միջամտություն,  նա խոսում էր ընտրողների հետ, օգնում, ուղղորդում, թե ինչ անել։

11:00

Բուղաշեն գյուղում (№26 ընտրատեղամաս) ժամը 11:00-ի տվյալներով, գրանցված 410 ընտրողներից ընտրությանը մասնակցել է 100 ընտրող։

Տամբովկա գյուղում (№ 41.29 ընտրատեղամաս) ժամը 10:50 դրությամբ քվեարկել է 8 մարդ։

8:00

Առավոտվանից ընտրատեղամասերում ընտրողների ակտիվությունը միջին է։ Որոշ մեծ ընտրատեղամասերում ժամը 8-ից մոտավոր 10-15 րոպե քվեարկողների ակտիվությունը բարձր էր։ Բոլոր գրանցողների մոտ կանգնած էր մեկական ընտրող, իսկ մյուս՝ փոքր ընտրատեղամասերում հազվադեպ էին գալիս ընտրողները։

Դիտորդներ և կուսակցությունների ներկայացուցիչներ

Այս տարի առավոտյան ընտրատեղամասերում կամ դիտորդներ չկային, կամ կուսակցության ներկայացուցիչներ, կամ որոշ տեղերում դիտորդներ կային «Իրավաբանների և իրավաբանների միջազգային դիտորդություն» կազմակերպությունից (մենք նրանց նկատեցինք Ախալքալաք քաղաքի երեք ընտրատեղամասերում), իսկ մեկ տեղամասում կար նաև «Վրացական երազանք» կուսակցության ներկայացուցիչ։ Հարկ նշել, որ 2024 թվականի խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ Jnews-ը դիտարկել և պարզել է, որ «Իրավաբանների և իրավաբանների միջազգային դիտորդական կենտրոն» կազմակերպությունը, որը գրանցվել է որպես անկախ դիտորդ, աշխատում էր «Վրացական երազանքի» համար։

Գաղտնի քվեարկության կանոնների խախտում

Քվեարկության ընթացքում գրանցվել են քվեարկության գաղտնիության խախտումներ: Քվեաթերթիկը էլեկտրոնային քվեատուփի մեջ մտցնելիս սարքի դիզայնի և կիսաթափանցիկ նշիչից, տեսանելի է դառնում, թե ո՞ր թեկնածուի օգտին է քվեարկել ընտրողը: Հատկապես հեշտ էր որոշել, եթե երեք շրջանակները տեսանելի էին, քանի որ միայն «Վրացական երազանք»-ն է ներկայացված բոլոր երեք սյունակներում՝ համամասնական համակարգով, քաղաքապետի և մեծամասնական պատգամավորի թեկնածուներով։ Մենք այս միջադեպը գրանցեցինք Ախալքալաքի թիվ 62 ընտրատեղամասում, ժամը՝ 8:18-ին և կես ժամվա ընթացքում դիտարկեցինք 2-3 անգամ։