Մարդիկ, ովքեր աշխատում են Վրաստանի պետական/ոչ պետական հաստատություններում, ունեն կենսաթոշակային ֆոնդ, որի վրա գումարը հավաքվում է ամսական աշխատավարձից 2% ավելացնելով։ Շատերին հետաքրքրում է, թե ինչպե՞ս և ե՞րբ կարող են օգտվել այդ գումարից։ Jnews-ը փորձեց պարզել դա։
«Կուտակային կենսաթոշակների մասին» Վրաստանի օրենքը վերաբերում է Վրաստանի քաղաքացիներին և Վրաստանում մշտական բնակության թույլտվություն ունեցող օտարերկրյա քաղաքացիներին, ինչպես նաև քաղաքացիություն չունեցող անձանց, ովքեր ունեն մշտական բնակության թույլտվություն և աշխատում են կամ զբաղվում են անհատ ձեռնարկատիրությամբ։
Կուտակային կենսաթոշակին ֆոնդին վերաբերվող տեղեկությունները տրված են «Վրաստանի կենսաթոշակային հիմնադրամ»-ի պաշտոնական կայքէջում։
Ըստ էջում տրված տեղեկությունների՝ կուտակային կենսաթոշակային ծրագրին անդամակցությունը և կենսաթոշակային վճարումները պարտադիր են բոլոր աշխատողների համար՝ որպես իրենց աշխատավարձի եկամտի մաս, բացառությամբ այն աշխատողների, ովքեր օրենքի ուժի մեջ մտնելուց առաջ (2018 թվականի օգոստոսի 6) դարձել էին 60 (տղամարդկանց համար) կամ 55 (կանանց համար) տարեկան։
2025 թվականի մայիսի 1-ից կուտակային կենսաթոշակային սխեմային կամավոր և/կամ վերամիավորվելու համար աշխատող անձը պետք է դիմի Վրաստանի կենսաթոշակային հիմնադրամ։
Կենսաթոշակային ծրագրին մասնակցող աշխատողի օգտին կուտակված աշխատավարձի 2%-ը կփոխանցվի մասնակցի անհատական կենսաթոշակային հաշվին կենսաթոշակային գործակալությունում: Բացի այդ, գործատուն և պետությունը կփոխանցեն կուտակված աշխատավարձի 2%-ը մասնակցի անհատական կենսաթոշակային հաշվին (մինչդեռ կուտակային կենսաթոշակային սխեմային մասնակցող ինքնազբաղված անձը պարտավոր է կատարել կենսաթոշակային վճար իր տարեկան եկամտի 4%-ի չափով)։
Կենսաթոշակային տարիքը լրանալուց հետո ցանկացած պահի, մասնակցի դիմումի հիման վրա՝ մասնակիցը կսկսի կուտակված կենսաթոշակային գումարը ամսական դուրս բերել։ Ամսական դուրսբերման գումարը որոշվում է՝ կենսաթոշակային հաշվի գումարը բաժանելով մասնակցի ներկայիս տարիքի հավասար տարիների քանակին՝ հանած այդ պահին կյանքի միջին տևողությունը, և բաժանելով 12-ի։
Վրաստանի «Կուտակային կենսաթոշակի մասին» օրենքի համաձայն՝ կենսաթոշակ/կենսաթոշակային միջոցներ կարող են ստանալ հետևյալ դեպքերում՝
• մասնակցի կողմից կենսաթոշակային տարիքին հասնելու դեպքում,
• մասնակցի կարողությունների սահմանափակման դեպքում,
• կենսաթոշակային միջոցների մասնակցի ժառանգորդին փոխանցման դեպքում,
• Վրաստանից ընդմիշտ հեռանալու դեպքում։
Մասնակցի մահվան դեպքում նրա անհատական կենսաթոշակային հաշվում գրանցված կենսաթոշակային ակտիվներին համապատասխանող գումարը փոխանցվում է մասնակցի օրինական ժառանգին (կամ ժառանգներին)՝ օրենքով սահմանված կանոններին և պայմաններին համապատասխան։
Հատկանշական է, որ Վրաստանում կենսաթոշակային հիմնադրամի ակտիվները հունիսի վերջին հասել են 7.1 միլիարդ լարիի, իսկ ստացված եկամուտը՝ 1.8 միլիարդ լարիի։
