2026 թվականի հունվարի 1-ից Հայաստանում ուժի մեջ կմտնեն «Քաղաքացիության մասին» օրենքում կատարված փոփոխությունները, որոնք էապես կփոխեն քաղաքացիության դիմումների ներկայացման ընթացակարգը։ Նոր կանոնները կգործեն բոլոր դիմողների համար՝ անկախ այն հիմքից, որի միջոցով նրանք նախատեսում են ստանալ ՀՀ քաղաքացիություն։

Հայաստանի կառավարությունը հայտարարում է՝ նպատակն է համակարգի թվայնացումը, գործընթացի կանխատեսելիության բարձրացումը, ինչպես նաև չհիմնավորված դիմումների նվազեցումը։

Ի՞նչ կփոխվի

Առցանց նախնական դիմում՝ պարտադիր

Քաղաքացիության դիմումը այլևս հնարավոր չի լինի սկսել անմիջական այցով։ 2026-ից գործընթացը կսկսվի էլեկտրոնային հարթակում՝ փաստաթղթերի ամբողջական փաթեթի ներբեռնմամբ։ Միայն նախնական ստուգում անցնելուց հետո դիմորդը կստանա անձամբ ներկայանալու հնարավորություն։

Անձնական էջ ու համակարգի միջոցով հաղորդակցում

Դիմողները կունենան առցանց հաշիվ, որի միջոցով կկարողանան ավելացնել պակասող փաստաթղթերը, հետևել գործի ընթացքին և արձագանքել միգրացիոն ծառայության հարցումներին։ Սպասվում է, որ սա կնվազեցնի տեխնիկական վրիպումների ու թերի փաթեթների հետևանքով մերժումների դեպքերը։

Պետական տուրքը զգալիորեն կբարձրանա

Քաղաքացիության դիմումը ներկայումս արժե 1000 դրամ, սակայն 2026-ից տուրքը կկազմի 50 000 դրամ։ Վճարումը չի վերադարձվի մերժման դեպքում, բացառություն են կազմում միայն տեխնիկական սխալները կամ գերավճարի դեպքերը։

Քննության ժամկետների երկարաձգում՝ ստուգման կարիք լինելու դեպքում

Եթե հայտը պահանջի լրացուցիչ ուսումնասիրություն, ընթացքը կարող է սառեցվել մինչև 60 օրով։ Սա ավելանում է ստանդարտ 90 աշխատանքային օրվա վրա, ինչը նշանակում է, որ գործընթացը երբեմն կարող է տևել մինչև վեց ամիս։

Փախստականների արտոնությունը պահպանվում է

Հայաստանում փախստականի կարգավիճակ ունեցող անձինք շարունակելու են օգտվել քաղաքացիության դիմումն անվճար ներկայացնելու իրավունքից։

Ի՞նչ կմնա անփոփոխ

Բնակության ժամկետը

ՀՀ քաղաքացիության բնականացման կարգով դիմելու համար ինչպես նախկինում, այնպես էլ 2026-ից անհրաժեշտ է Հայաստանում ունենալ երեք տարվա բնակության իրավական հիմք՝ ժամանակավոր կացության միջոցով։

Սահմանադրության իմացության քննություն

Քաղաքացիություն ստանալու համար դիմորդները  պետք է հանձնեն 33 հարցից բաղկացած թեստ՝ առնվազն 17 ճիշտ պատասխանով։ Թեստը կանցկացվի հայերեն լեզվով, պահանջվում է կարդալու և ըմբռնելու տարրական կարողություն։

Անձնագրի ստացման ձևաչափը չի փոխվում

Քաղաքացիության հաստատումից հետո անձը կարող է անձնագիր ստանալ ինչպես ՀՀ-ում, այնպես էլ արտերկրում՝ հյուպատոսության միջոցով։

Նոր կանոնները կգործեն 2026 թվականի հունվարի 1-ից ներկայացված բոլոր դիմումների համար։ Սա վերաբերում է.

• օտարերկրացիներին, որոնք նախատեսում են քաղաքացիություն ստանալ բնականացման միջոցով՝ երեք տարի բնակվելուց հետո,

• ազգությամբ հայերին, որոնք քաղաքացիություն են ձևակերպում ծագումով,

• անձանց, որոնք քաղաքացիություն են ստանում ամուսնության կամ վերամիավորման միջոցով,

• բոլոր մյուս դիմորդներին՝ անկախ հիմքից։

Տուրքի բարձրացումը բացատրվում է թվայնացման և վարչարարության ծախսերով, ինչպես նաև չհիմնավորված դիմումների քանակը կրճատելու ձգտումով։

Միևնույն ժամանակ, մնում է բնականացման ընդհանուր ժամկետը՝ երեք տարի բնակություն, ինչպես նաև երկքաղաքացիության հնարավորությունը և հարկային արտոնությունների պահպանումը։