նորություններՔաղաքականություն 1 Հունիսի, 2025 • Վրաստան-ԱՄՆ հարաբերություններ` դիվանագիտական լարվածությունից մինչև պատժամիջոցներ

Վրաստանի և Միացյալ Նահանգների միջև հարաբերությունները վերջին ամիսներին մտել են աննախադեպ լարվածության փուլ։ Վրաստանի իշխանությունների կողմից եվրաինտեգրման գործընթացի դադարեցումը, «Օտարերկրյա ազդեցության մասին» օրենքի ընդունումը և այլ հանգամանքներ հանգեցրել են ԱՄՆ-ի խիստ արձագանքին՝ ներառյալ ռազմավարական գործընկերության դադարեցումը, պատժամիջոցներ և այլ սահմանափակումներ։

ԱՄՆ դեսպան Ռոբին Դաննիգանը բազմիցս ընդգծել է Վրաստանի ժողովրդի նկատմամբ ԱՄՆ-ի «բացարձակ» աջակցությունը։ Նա նշել է, որ ԱՄՆ-ը պատրաստ է վերականգնելու հարաբերությունները, սակայն ակնկալում է Վրաստանի կառավարության կողմից ժողովրդավարական արժեքների նկատմամբ հանձնառության հաստատում։ Ամերիկյան կողմից դատապարտվում են նաև խաղաղ ցուցարարների, լրագրողների և ընդդիմադիրների դեմ կիրառված բռնությունները՝ կոչ անելով պատասխանատվության ենթարկել մեղավորներին։

Վերջին շրջանում կոչերը փոխարինվեցին հստակ գործողությունների, ընդհուպ մինչև Վրաստանի հետ ռազմավարական գործընկերության դադարեցում: Այս և այլ հարցեր Jnews-ը քննարկել է Վրաստանի արտաքին գործերի նախկին փոխնախարար, Դանիայում Վրաստանի նախկին դեսպան, «Տնտեսական քաղաքականության հետազոտությունների կենտրոնի» ղեկավար Գիգի Գիգիաձեի հետ, առաջարկում ենք կարդալ հատված այդ հարցազրույցից:

Ինչպե՞ս կգնահատեք Վրաստանի և Միացյալ Նահանգների միջև առկա քաղաքական իրավիճակը։ Որքանո՞վ է կարևոր Վրաստանի համար այս պահին կարգավորել հարաբերությունները Միացյալ Նահանգների հետ և արդյո՞ք դա այս պահին հնարավոր է։

— Իմ կարծիքով այս պահի դրությամբ, վրաց-ամերիկյան հարաբերությունները գտնվում են ամենացածր մակարդակում, այսպիսի վատթարացած հարաբերություններ երբեք չենք ունեցել: Ամերիկան ​​միակողմանիորեն չեղարկել է մեզ հետ իր ռազմավարական գործընկերությունը, Ամերիկան ​​պատրաստում է ընկերական ակտ, որն ուղակիորեն ուղղված կլինի այս քաղաքական թիմի՝ կառավարության դեմ և ուղակիորեն կկիրառի լրացուցիչ պատժամիջոցներ։ Եվ ես կարծում եմ, որ այդ պայմաններում, եթե այս քաղաքական թիմը շարունակի նույն ճանապարհով, այս հարաբերությունները ոչ մի կերպ չեն կարգավորվի։

Բիձինա Իվանիշվիլին հրաժարվեց հանդիպել Վրաստանում ԱՄՆ-ի դեսպանի հետ։ Որքանո՞վ կարող է սա լուրջ հարված լինել երկու երկրների միջև առկա դիվանագիտական ​​հարաբերություններին։

— Իվանիշվիլիի մերժումը խոսում է մեկ բանի մասին, նա հստակ գիտեր թե ի՞նչ ուղերձներ պետք է ամերիկյան կողմը փոխանցի նրան, ի՞նչ պահանջներ էին ներկայացվելու և այդ ամենը նրա համար անընդունելի է, նա պատրաստ չէ այդ պահանջները իրականացնելու։ Այստեղ հետաքրքրականն այն է նաև, որ մինչ այս իշխանությունները վստահեցնում էին, որ ԱՄՆ-ի նոր կառավարության հետ ունենալու են ստաբիլ հարաբերություններ, նոր էջից էին սկսելու այդ հարաբերությունները, բայց վերջին շրջանում տեղի ունեցած բոլոր դեպքերը խոսում են և ապացուցում են լրիվ հակառակը:

Վրաստան այցելեց ԱՄՆ-ի Սենատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի անդամ, սենատոր Սթիվ Դեյնսը։ Որքանո՞վ են կարևոր նման այցելությունները և ինչի՞ հետ կարող են դրանք կապված լինել հիմա։ Դիվանագիտական ​​տեսանկյունից, ինչպե՞ս պետք է ընկալենք նման այցելությունները՝ որպես գործընկերության ամրապնդման ազդանշան, թե՞ քննադատության դրսևորում։

— Սենատորը հանդիպումներ է ունեցել ինչպես կառավարության այնպես էլ ընդդիմության անդամների հետ, նաև հանդիպել է Վրաստանի 5-րդ նախագահի՝ Սալոմե Զուրաբիշվիլիի հետ, կարծում եմ, որ ԱՄՆ-ի կողմից ցանկացած նմանատիպ ակտիվություն նորմալ է, սա ոչ մի ձևով չպետք է կապենք որպես այս կառավարության լեգիտիմությունն ընդունելու քայլի հետ, սա կարող ենք ընդունել որպես փորձ՝ դիկտատուրային ուղվածություն ունեցող կառավարության հետ որևէ ձևով՝ եթե ոչ ընդհանուր լեզու գտնելը, ապա գոնե խոսակցական լեզու գտնելու, ուղերձներ փոխանցելու փորձ:

Վերատպման կանոն

Կարդացեք նաև՝