Վրաստանի ազգային բանկը պարզաբանում է տարածում VISA և MASTERCARD համակարգերի գործունեության վերաբերյալ։ VISA և MASTERCARD վճարային համակարգերի գործունեության սահմանափակման վերաբերյալ տեղեկատվությունը դեզինֆորմացիա է։
«Ցանկանում ենք արձագանքել տարբեր լրատվամիջոցներում տարածված ապատեղեկատվությունն այն մասին, թե իբր Վրաստանում նախատեսվում է սահմանափակել վճարային համակարգերի՝ VISA-ի և MASTERCARD-ի գործունեությունը։ Նախ և առաջ ցանկանում ենք պարզաբանել, որ սա դեզինֆորմացիա է և իրական փաստերի խեղաթյուրում, որը չի համապատասխանում իրականությանը։ Վրաստանի ազգային բանկի գործառույթներից մեկն է նպաստել վճարային համակարգի անվտանգ, կայուն և արդյունավետ գործունեությանը։
Այս գործառույթը կատարելու համար ազգային բանկը մշտապես հոգ է տանում երկրի վճարային համակարգի զարգացման, հասանելիության, արդյունավետության և անվտանգության բարձրացման, ինչպես նաև մրցակցային միջավայրի ստեղծման մասին։ Մասնավորապես, ազգային բանկն ինքն է զարգացնում վճարային ենթակառուցվածքները, պատրաստում է օրենսդրական փոփոխությունների առաջարկներ և համագործակցում է աշխարհի առաջատար տեխնոլոգիական ընկերությունների հետ, ներառյալ՝ միջազգային քարտային համակարգեր՝ Visa և Mastercard։
Այս ընկերությունները ներկայացված են Վրաստանում ավելի քան 25 տարի և ունեն վճարային ոլորտի զարգացման գործում մեծ ներդրում, ինչը հիմնական խթանիչներից է դարձել առանց կանխիկ վճարումների աճի։ Visa-ի և Mastercard-ի հետ համագործակցության շրջանակներում պարբերաբար ներդրվում են նոր ապրանքներ, այդ թվում՝ սահմանամերձ փոխանցումների գործիքներ։
Ֆինանսական տեխնոլոգիաների զարգացումը հնարավորություն է տվել աշխարհի առաջատար ավանդական վճարային համակարգերին բարձրացնել իրենց արդյունավետությունը։ Մասնավորապես, ստեղծվել է նոր սերնդի համակարգ՝ ակնթարթային վճարումների համակարգ, որն այսօր արդեն ներդրվել է 120-ից ավելի երկրում։ Այս համակարգերը գործում են առանց բանկային քարտերի օգտագործման և վերջնական օգտվողին առաջարկում են քարտային վճարումների համարժեք վճարման մեթոդ՝ որոշ դեպքերում ավելի մեծ առավելություններով, ինչպիսիք են գործարքի կատարման ծախսը և փոխանցման ընդունողի համար գումարի անհապաղ հասանելիությունը։
Ազգային բանկը մի քանի տարի առաջ Համաշխարհային բանկի հետ համատեղ սկսել է ակնթարթային վճարումների համակարգի ներդրման նախագծի վրա աշխատանքը։ Այս համակարգը 2026 թվականի երկրորդ կիսամյակից հասանելի կլինի մեր բնակչության և բիզնես ներկայացուցիչների համար։ Ավելին՝ այս համակարգը կզարգացնի այսպես կոչված «Բաց բանկինգ» ծառայությունները, որոնք Վրաստանում առաջարկում են ազգային բանկի կողմից գրանցված ֆինտեք ընկերությունները՝ վճարային ծառայությունների մատակարարի կարգավիճակով։ Նշենք, որ ոչ բանկային վճարային ծառայությունների մատակարարների ինստիտուտի ձևավորումը և «Բաց բանկինգ» ծառայությունների խթանումը Վրաստանի և Եվրամիության ասոցացման համաձայնագրի պահանջներից մեկն է, որը լիովին կատարվել է 2022 թվականին իրականացված օրենսդրական փոփոխություններով։
Ակնթարթային վճարումների և բաց բանկինգի ծառայությունների համադրությունը հնարավորություն կտա օգտվողներին և մասնավոր սուբյեկտներին ստանալ իրենց պահանջներին համապատասխանող և մատչելի ծառայություններ։ Նշենք նաև, որ չնայած Վրաստանում քարտային վճարումների բավականին բարձր մակարդակին՝ փոքր ձեռնարկատերերի համար այս վճարման մեթոդը դեռևս լայնորեն հասանելի չէ՝ ծառայության բարձր միջնորդավճարների պատճառով։ Հենց ակնթարթային վճարումների համակարգը՝ ֆինտեք ընկերությունների հետ համագործակցությամբ, կբարձրացնի էլեկտրոնային վճարումների հասանելիությունը այն սեկտորում, որն այսօր զուրկ է նման ծառայությունից։
Լրացուցիչ պետք է նշել, որ նոր վճարային համակարգը կգործի միջազգային ստանդարտների հիման վրա և համատեղելի կլինի եվրոյի միասնական վճարային տարածքի (SEPA) սխեմաների հետ, ինչը մեզ հնարավորություն կտա՝ SEPA աշխարհագրական տարածքում Վրաստանի անդամակցության հետո, իրականացնել մեր երկրի վճարային համակարգի ինտեգրումը եվրոպական վճարային համակարգին։
Պարզաբանում ենք, որ վերը նշված ոչ քարտային և ավանդական քարտային (VISA, MasterCard, American Express) վճարային սխեմաները Վրաստանում, ինչպես աշխարհի առաջատար երկրներում, գործում էին և կշարունակեն գործել զուգահեռաբար, ինչը կստեղծի ավելի մրցակցային միջավայր վճարային ոլորտում և կապահովի ծառայությունների լայն ընտրանի օգտվողների համար», – նշված է Վրաստանի ազգային բանկի պարզաբանման մեջ։