
Այսօր, փետրվարի 13-ին Վիրահայոց թեմում նշվեց Տյառնընդառաջը, կամ ժողովրդական լեզվով ասած Տրնդեզը: Տոնակատարության հիմնական արարողությունը տեղի ունեցավ Թբիլիսիի առաջնորդանիստ Սուրբ Գևորգ և Սուրբ Էջմիածին եկեղեցիների բակում, որտեղ կրակ վառեցին թեմի հոգևորականների օրհնությամբ։ Հավատացյալները շրջապատեցին խարույկը, երգեցին ու պարեցին, իսկ երիտասարդ զույգերը, ինչպես պահանջում է հայկական ավանդույթը, թռան կրակի վրայով՝ մաղթելով միմյանց օրհնված ու երջանիկ կյանք։
Տյառնընդառաջը, որը ժողովրդական ավանդույթներում հայտնի է նաև որպես «Տրնդեզ», առանձնահատուկ տեղ ունի հայկական մշակույթում: Այն համարվում է նաև նորապսակների օրհնության օր, և այդ պատճառով հատկապես երիտասարդ ընտանիքները մեծ խանդավառությամբ են մասնակցում տոնակատարություններին։ Հայ Առաքելական Եկեղեցու սովորույթի համաձայն՝ Տյառնընդառաջի նախօրեին կատարվում է երեկոյան ժամերգություն։
Վրաստանի հայ համայնքը շարունակաբար պահպանում և նշում է հայկական եկեղեցական տոները, ինչը կարևոր դեր ունի ազգային ինքնության պահպանման գործում։ Տյառնընդառաջի տոնակատարությունը Վիրահայոց թեմում ոչ միայն կրոնական արարողություն էր, այլև համայնքի համախմբման մի կարևոր առիթ: Թեմում նշված Տյառնընդառաջի տոնն ուներ հոգևոր, մշակութային և համայնքային մեծ նշանակություն:
Տյառնընդառաջի տոնը Տիրոջն ընդառաջ գնալու հրավեր է բոլորին։ «Տյառնընդառաջ» անվանումը ստուգաբանվում է քրիստոնեական ավանդությամբ:
Համաձայն նախնյաց օրենքի` ծննդաբերած կինը քառասուն օրական անդրանիկ զավակին պիտի տաներ տաճար, Աստծուն ընծաներ մատուցեր և օրհնություն ստանար: Հայ Առաքելական Եկեղեցու հաստատած կանոնների համաձայն, ութ օրականում մկրտում են մանկանը, իսկ 40 օրականում մայրը երեխայի հետ գալիս է տաճար, քահանան երեխային ընծայում է Աստծուն, իսկ մորը՝ մաքրագործում: Մարիամը քառասուն օրական Հիսուսին տանում է տաճար: Այստեղ էր Սիմեոն անունով բարեպաշտ ծերունին, ով Աստծուց հրաման էր ստացել մահ չտեսնել, մինչև տեսներ աշխարհի ու մարդկության Փրկչին: Սուրբ Հոգով առաջնորդվելով՝ նա ճանաչում է Փրկչին և ընդառաջ է գալիս Հիսուս մանուկին: Այստեղից էլ «Տիրոջն ընդառաջ» արտահայտությունը:
Ըստ ժողովրդական ավանդության՝ Տյառնընդառաջի հիմնական ծեսը խարույկ վառելն էր և այդ խարույկի շուրջ տոնակատարությունը: Խարույկը վառում էին հիմնականում ցորենի հասկերից: Կրակի վառվելու ընթացքում կանայք սկուտեղի վրա բերում էին Տյառնընդառաջի տոնական կերակրատեսակները` փոխինձը, չամիչը, աղանձը, ընկույզը, բոված սիսեռը և պտտեցնում կրակի շուրջը, մի մասը բաժանում էին, մյուս մասը ներս տանում` երեկոյան խնջույքի համար: Նրանք պտտվում էին խարույկի շուրջը, և երբ բոցը ցածրանում էր, սկսում էին կրակի վրայով թռչել: