2025 թվականից Վրաստանում ուժի մեջ են մտել զինվորական ծառայության հետ կապված որոշ փոփոխություններ։ Այս փոփոխությունները Վրաստանի պաշտպանության նախարարության ներկայացուցիչները ներկայացրել են Ախալքալաքի մունիցիպալիտետի սակրեբուլոյի պատգամավորներին։
Փոփոխությունները ներկայացրել է վրացական բանակի գնդապետ Գիորգի Նոզաձեն։ Նրա խոսքով՝ նոր կանոններն ուժի մեջ են մտել 2025 թվականի հունվարից։
«Մենք ունենք կանոնավոր բանակ և պահեստային բանակ: Մեր երկրի անվտանգությունն ապահովելու համար անհրաժեշտ է, որ Վրաստանի քաղաքացիները ներգրավվեն նրա պաշտպանության գործում, դա մեր սահմանադրական պարտավորությունն է: Նախկինում ծառայություն էին անցնում ՆԳՆ-ում, քրեակատարողական ծառայությունում և ՊՆ-ում: Բոլոր այս կառույցներում նորակոչիկները վերապատրաստվում էին ըստ գործունեության ուղղության, սակայն պաշտպանության տեսակետից նրանք չեն պատրաստվել պահեստազորին անցնելուն: Ահա թե ինչու են այս փոփոխությունները տեղի ունեցել: 2025 թվականի հունվարի 1-ից նորակոչիկները ծառայում են միայն ՊՆ-ում»,- պատմում է գնդապետը։
Զինվորական ծառայությունն ամբողջ երկրում համակարգելու համար ստեղծվել է գործակալություն, որն ընդգրկում է 81 մունիցիպալիտետ: Երկրում գործում է 8 շրջանային կենտրոն, որոնցից մեկը միավորում է Շիդա Քարթլին և Սամցխե-Ջավախքը, որտեղ տեղակայված են 13 զորամասեր՝ Կասպիից մինչև Նինոծմինդա։ Ստեղծվել է նաև միասնական հաշվառման համակարգ։
Նոզաձեի խոսքով՝ մեկ ծրագրում համագործակցում են հինգ նախարարություններ՝ Պաշտպանության նախարարությունը, Ներքին գործերի նախարարությունը, Արդարադատության նախարարությունը, Կրթության նախարարությունը և Առողջապահության նախարարությունը։
Արդարադատության նախարարությունը յուրաքանչյուր տարվա սկզբին ծրագրում ընդգրկում է զորակոչային տարիքի բոլոր տղամարդկանց (17-ից 27 տարեկան): Կրթության նախարարությունը տրամադրում է ուսանողների մասին տվյալներ, իսկ Ներքին գործերի նախարարությունը՝ թե ով է ակտիվ սովորում, իսկ ով է ակադեմիական արձակուրդում։ Եթե ուսանողը սովորում է, ապա այլ դեպքերում նա պիտանի է համարվում զորակոչի համար: Հաշվի է առնվում նաև ուսումնական հաստատության տեսակը՝ համալսարան կամ մասնագիտական քոլեջ։ Ներքին գործերի նախարարությունը տեղեկատվություն է փոխանցում սահմանը հատած, ձերբակալված կամ հետախուզման մեջ գտնվող քաղաքացիների մասին և այլն։
Զորակոչն իրականացվում է պատահականության սկզբունքով. համակարգը ավտոմատ կերպով ընտրում է նորակոչիկներին՝ առանց լրացուցիչ տեղեկությունների, օգտագործելով միայն նրանց հերթական համարը: Պաշտպանության նախարարությունն այնուհետ կապ է հաստատում նորակոչիկների հետ, ովքեր կարող են փաստաթղթեր տրամադրել տարկետման համար (օրինակ՝ ուսման, երեխա ունենալու և այլնի պատճառով): Օրինական հիմքերի դեպքում տրվում է տարկետում։ Սրանից հետո նորակոչիկին առաջարկվում է ընտրել ծառայության ժամկետը՝ 6, 8 կամ 11 ամիս։
«Տարվա ընթացքում զորակոչը տեղի է ունենում 4 փուլով, օրինակ, եթե նախատեսվում է 100 հոգու զորակոչել, դրանք կբաժանվեն 4 փուլերի: Երբ դպրոցականները հասնում են զորակոչի տարիքին, նրանց գրանցում են և բացատրում, թե ինչ տեսակի ծառայություններ կան. պահեստային, ուսանողական և այլն: Նաև նորակոչիկները նախապես գիտեն, թե կոնկրետ երբ են զորակոչվելու՝ գարնանը, թե աշնանը, որպեսզի կարողանան պլանավորել իրենց կյանքը: Մինչ զորակոչվելը կարող են աշխատել, մեկնել արտերկիր, բայց սահմանված ժամկետում պետք է ներկայանան ծառայության»։
Քաղաքացիների որոշ կատեգորիաներ ունեն տարկետման իրավունք՝ անվտանգության ոստիկանության աշխատակիցներ, քաղաքացիական ծառայողներ, ՆԳՆ, Պետական պահպանության ծառայության աշխատակիցներ, ինչպես նաև կարևոր մասնագիտությունների մասնագետներ (օրինակ՝ դպրոցի ուսուցիչներ, ամբուլատորիայի աշխատակիցներ, կիբերանվտանգության մասնագետներ)։ Տարկետում է տրվում նաև, եթե անձն ունի մինչև 10 տարեկան երեխա, երկու երեխա, ընտանիքի միակ երեխան է, հաշմանդամություն ունեցող անձի միակ կերակրողը կամ խնամակալը։
«Մեր նպատակն է քաղաքացիներին տեղեկացնել բոլոր փոփոխությունների և հնարավորությունների մասին, որպեսզի նրանք ժամանակ չկորցնեն՝ գնալով տարբեր իշխանություններ՝ պարզելու իրենց իրավունքներն ու պարտականությունները», – նշել է Նոզաձեն։
Նոր կանոններով ծառայության ժամկետները կրճատվել են՝ նախկինում տևում էր 12 ամիս, այժմ՝ 6, 8 կամ 11 ամիս։ Ուժեղացվել է նաև ֆիզիկական պատրաստվածությունը։ Բոլոր տեսակի ծառայությունները վճարովի են։
Եթե նախկինում աշխատավարձը կազմում էր օրական 3 լարի 60 թեթրի, ապա այժմ զինվորականներն ամսական աշխատավարձ են ստանալու։ Դա կախված է ծառայության ժամկետից.
• 530 լարի 6 ամսվա համար,
• 600 լարի 8 ամսվա համար,
• 1275–1530 լարի 11 ամսվա համար:
Բացի այդ, եթե նորակոչիկը կամավոր ցանկություն է հայտնում ծառայելու, ապա նրա աշխատավարձին ավելանում է 30 տոկոս։ Նա կարող է ընտրել նաև ծառայության վայրը։
Աշխատանքային ժամեր՝ 9:00-18:00, հանգստյան ազատ օրեր, վճարովի արձակուրդ մինչև 10 օր:
Ցանկացողները կարող են մասնագիտական (պայմանագրային) զինվորական ծառայության անցնել 1200 լարի մեկնարկային աշխատավարձով։ Յուրաքանչյուր պայմանագրի ավարտից հետո ծառայության անդամները ստանում են հավելյալ վճար:
Գործում է նաև ակտիվ ռեզերվում ծառայելու տարբերակը, որը ներառում է տարվա ընթացքում 45 օր վճարովի վերապատրաստում։
Հարկ է նշել, որ բուհերի ուսանողները կարող են զորակոչվել բանակ՝ իրենց բակալավրիատի հետագա ֆինանսավորման հնարավորությամբ:
2024 թվականին Ախալքալաքի մունիցիպալիտետի 110 բնակիչ ծառայել է վրացական բանակում։ Նախատեսվում է 2025 թվականին զորակոչել 90 մարդ: Միաժամանակ Ախալքալաքի մունիցիպալիտետի 15 բնակիչ արդեն կամավոր ծառայության հայտ է ներկայացրել։
Պաշտպանության նախարարությունը բարելավել է նաև նորակոչիկների ծառայության, հանդերձավորման և կենցաղային պայմանները։ Վրացական բանակում ծառայության հնարավորությունների և պայմանների մասին ավելի մանրամասն տեղեկություններ կարելի է ստանալ Ախալքալաքի զինկոմիսարիատից և Վրաստանի պաշտպանության նախարարության կայքից։