
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետի բյուջեն այս տարի մոտավորապես 11 մլն լարիով ավելի է նախորդ տարվա բյուջեից։ Աճը տեղի է ունեցել հարկային և այլ եկամուտների ավելացման հաշվին, դիտարկենք ավելի մանրամասն։
Այս տարի մունիցիպալիտետի եկամուտները կազմում են 29 210 000 լարի։
Բյուջեն հիմնականում բաղկացած է սեփական եկամուտներից և դրամաշնորհների, Տարածաշրջանային զարգացման հիմնադրամի ֆինանսավորման մուտքերից և այլն: Սեփական եկամուտները հիմնականում բաղկացած են հարկային եկամուտներից, այլ եկամուտներից և դրամաշնորհներից: Ախալքալաքի քաղաքապետարանի ֆինանսական վարչության պետ Կարեն Մերգելյանի խոսքով, Ախալքալաքի բյուջեն արդեն 11 մլն լարիով ավելի է նախորդ տարվա մունիցիպալ բյուջեից, բայց կարող է էլ ավելի աճել։ Մուտքերի հաշվին քաղաքապետարանում ակնկալում են, որ մեկ տարվա ընթացքում բյուջեն կարող է աճել և հասնել 50 միլիոն լարիի և ավելի։
«Երբ մենք 2024-ի բյուջեն հաստատեցինք, եկամուտները կազմում էին 18 միլիոնից մի քիչ ավելի լարի, տարվա ընթացքում բյուջեն հասել էր 32 միլիոնի: Մենք եկամուտներ ունեինք Տարածաշրջանային զարգացման հիմնադրամից՝ գյուղական ծրագրից, բացի այդ, մեր եկամուտներն ավելացել են, մենք ստացել ենք հատուկ տրանսֆերտներ, և արդյունքում գումարը հասել է 32 միլիոն լարիի: Իսկ երբ հաստատեցինք 2025 թվականի բյուջեն, մեր բյուջեն արդեն կազմում էր 29 միլիոն լարի, այսինքն՝ 2024 թվականի համեմատ այն 11 միլիոն լարիով ավելի է: Այս տարի մենք ակնկալում ենք, որ բյուջեն կաճի մինչև 50 միլիոն և ավելի»,- ասում է Կարեն Մերգելյանը։
Հարկեր
Հարկ է նշել, որ նախորդ տարիների համեմատ ավելացել են հարկային մուտքերը։ Օրինակ՝ 2024 թվականին հարկային եկամուտները կազմել են 17 612 400 լարի, իսկ այս տարի դրանք 8 388 000 լարիով ավելի են և կազմում են 26 000 000 լարի։ Այս գումարը ներառում է.
Ավելացված արժեքի հարկ՝ 15 000 000 լարի (2024 թվականին՝ 6 412 400 լարի)։
Գույքահարկ՝ 11 000 000 լարի (2024 թվականին՝ 11 200 000 լարի) ներառյալ.
Դրամաշնորհներ
Դրամաշնորհները կազմում են 272 000 լարի, սակայն նախորդ տարվա ընթացքում գումարը կարող է աճել, դրամաշնորհների ընդհանուր գումարը կազմել է 11 509 000 լարի:
«Միայն պետությունից մենք դրամաշնորհներ ունենք: Օտարերկրյա դրամաշնորհներ մենք չունենք: Միայն Ճապոնիայի դեսպանատան ծրագրին ենք մասնակցել, բայց դեռ պատասխան չենք ստացել»,- ասում է Կարեն Մերգելյանը։
Այլ եկամուտներ
Կարեն Մերգելյանի խոսքով՝ տարին նոր է սկսվել, և բյուջեում փոփոխություններ են սպասվում.
«Ինչ վերաբերում է «այլ եկամուտներին», պլաններ են սահմանվել, բայց պարզվել է, որ դրանք գերակատարվել են: Լրացուցիչ ներդրումներ են եղել: Կոնկրետություն չկա, քանի որ մյուս եկամուտները ներառում են տուգանքներ, ապօրինի շինարարություն, բանկային տոկոսներ: Ուստի կանխատեսել հնարավոր չէ։ Կազինոներից եկամուտներն ավելացել են, սա կապված է հաճախելիության հետ: Աղբահանության վճարի հավաքներն ավելացել է, քանի որ գյուղերում աղբամաններ են ավելացվել: Ավելացումներ կան գրեթե ամեն կետից»,- ասում է Կարեն Մերգելյանը։
Ապրանքների և ծառայությունների վաճառք՝ 968 000 լարի (2024թ.՝ 890 000 լարի), որից.
Պատժամիջոցներ (տուգանքներ և տույժեր)՝ 550 000 լարի (2024 թվականին՝ 450 000 լարի)
Նախատեսված բյուջեով այսօր «Այլ եկամուտներ» կետում նկատվում է 2000 լարիի աննշան նվազում, ինչը պայմանավորված է նրանով, որ 2024 թվականին մունիցիպալիտետի ենթակայության տակ գտնվող զինվորական ծառայությունը փոխանցվել է ՊՆ-ին և այլեւս չկա զինծառայությունից տարկետումից ստացված ցանկացած եկամուտ: 2024 թվականին այս կետը կազմում էր 8000 լարի։
Ինչի հաշվին է ավելացել բյուջեն
Ելնելով վերը նշված թվերի վերլուծությունից՝ բյուջեի հիմնական աճը տեղի է ունենում հարկային եկամուտների, իսկ ավելի ճիշտ՝ ԱԱՀ-ի հաշվին, որը մենք ստանում ենք կենտրոնական բյուջեից։ ԱԱՀ-ն ավելացված արժեքի հարկն է, որը վճարվում է տնտեսական գործունեությամբ զբաղվող մարդկանց և ընկերությունների կողմից կենտրոնական բյուջե: Կենտրոնական բյուջեից ստացված ԱԱՀ-ի մի մասը բաշխվում է մունիցիպալիտետների միջև: Ամեն տարի որոշակի մաս և մունիցիպալիտետներին ուղարկվող ԱԱՀ-ի չափը կրկին են որոշվում։
Ինչպես երևում է, Ախալքալաքի 2025 թվականի բյուջեն ավելացել է կենտրոնական բյուջեից մուտքերի հաշվին։